Ernst-Jan Mensink reageert op onze oproep over dit nog relatief onbekende product. Bokashi is een soort nieuwe vorm van compost, maar dan wordt blad- en groenafval gefermenteerd. Aan het groen wordt een aantal ingrediënten toegevoegd zoals micro-organismen en kalk en het wordt goed afgedekt waarna het fermentatieproces z’n werk doet.



Steeds meer gemeenten, waterschappen en natuurorganisaties experimenteren ermee. De bokashi zou goed zijn voor de bodem, de biodiversiteit vergroten en uitdroging van de grond tegengaan. Hoewel er ook positieve geluiden te horen zijn over bokashi blijken niet alle proeven even succesvol. Zo was dit voorjaar de bokashi die de gemeente Zaanstad had gemaakt vervuild met restafval.

Ook melkveehouder Mensink is niet te spreken over bokashi. Hij vertelt hoe het misging: “De gemeente bracht het bermmaaisel naar ons terrein waarvan die bokashikuil werd gemaakt. Bij dat inkuilen zag je wel wat afval zitten, maar het viel niet zo op. Pas toen we na een half jaar de bokashi zelf over het land gingen verspreiden zagen we de rommel. We schrokken van de hoeveelheid. Plastic, pet flesjes, veel blikjes. En alles in kleine stukjes gehakt.”



Dat viel dus behoorlijk tegen. Met een prikker moest de melkveehouder z’n land schoonmaken om te voorkomen dat de koeien het afval binnen zouden krijgen. Voor Mensink is een proef met dit soort bermmaaisel niet voor herhaling vatbaar.



Zwerfvuil

Hoe kan het dat de bokashi zo vervuild was? We bellen met het agrarische bedrijf Dekker uit Vriezenveen dat ook betrokken was bij dit proefproject. Herry Dekker legt uit: “Het grote probleem is dat er veel te veel zwerfvuil in het groenafval zit dat wij van de gemeente krijgen. Bermen die worden gemaaid voor de bokashi liggen vol met allerlei afval en het is moeilijk en arbeidsintensief om alles eruit te krijgen.”



Dekker heeft de afgelopen jaren op meerdere plekken geholpen om bokashi te maken maar is niet erg enthousiast over dit circulaire product. “Bokashi wordt als groen en duurzaam bestempeld, maar dat is nu vooral een verkooptechniek. Zoals het nu gaat breng je zwerfvuil in de natuur. Dat hele duurzame is een wassen neus.”



Hoe moet het dan wel? Want groenafval en maaisel hergebruiken als bodemverbeteraar lijkt een interessant idee. Dekker: “Je zou in ieder geval het groenafval niet in stedelijk gebied moeten verzamelen, daar ligt veel te veel afval. Maaisel van waterschappen is wel geschikt. Daar zit weinig vervuiling in."