Het is net of ze in een nachtmerrie zijn beland. De avond van 14 op 15 juli 2021 staat Martina en haar man Marcel uit Valkenburg nog helder op het netvlies. Hun twee kinderen slapen al, ze zitten op de bank tv te kijken. Ze weten dat het water in de Geul hoog staat en voor de zekerheid hebben ze de auto al verderop in de straat op hoger gelegen terrein gezet. Toch denken ze dat het niet zo’n vaart zal lopen.
Dan krijgen ze rond negen uur ’s avonds een appje van de buurman, dat het water de straat inloopt en dat de putdeksels omhoogkomen. “Er werd geen alarm geslagen, er was niemand die ons waarschuwde. Daarom dachten we nog steeds: het komt wel goed.” Toch gaat Martina poolshoogte nemen in het souterrain onder hun huis, waar ze een grote berging hebben en de was doen. “Het was een chaos, overal kwam het water omhoog uit de riolering. Spullen dreven al in het rond.” Marcel schiet in de ‘doe-fase’ en probeert zoveel mogelijk kleding en spullen te redden door ze hoger te zetten. Maar Martina raakt in paniek en bevriest.
Je zag niet meer waar de putten in de straat waren. Ik was doodsbang dat ik er samen met mijn zoontje in zou vallen.
De stroom valt uit, het hele huis en de straat worden donker. Zonder warm water en elektriciteit zien ze het niet zitten om met twee kleine kindjes in huis te blijven, ook omdat ze de babyvoeding niet meer kunnen opwarmen. Ze halen hun twee kinderen uit bed. Martina neemt haar zoontje van 2,5 op de arm, Marcel houdt hun dochtertje van 4 maanden vast. Het water op straat, waar ze doorheen moeten waden, komt tot kniehoogte en de stroming is sterk. “Je zag niet meer waar de putten in de straat waren. Ik was doodsbang dat ik samen met mijn zoontje in een put zou vallen.”
Met de auto rijden ze totaal gedesoriënteerd heel langzaam door het hoge water. Ze komen legertrucks tegen, horen sirenes en zien zwaailichten. De stad is onherkenbaar. “Het was een bizarre situatie, alsof alles wat we zagen niet echt gebeurde.” Niet wetend wat te doen, rijden ze uiteindelijk naar vrienden toe. Totaal doorweekt en in shock staan ze daar op de stoep.
Huis onbewoonbaar verklaard
Twee dagen na de overstroming, als het meeste water weg is, kijken ze naar wat er over is van hun huis. “Het was een enorme bende.” Ze zien dat het water schuttinghoog in de tuin heeft gestaan en dat de keuken en woonkamer ondergelopen zijn. Het parket in de woonkamer is helemaal kromgetrokken, sommige ramen zijn gesprongen. Alle meubels en persoonlijke spullen die in het souterrain stonden, zijn verloren.
Al snel na de ramp wordt hun huis onbewoonbaar verklaard door de verzekering. “Daar sta je dan. We hebben bij de gemeente aangeklopt: we hebben een woning nodig.” Uiteindelijk vinden ze een bovenwoning, één grote ruimte zonder aparte kamers, waar ze anderhalf jaar verblijven. Zo goed en zo kwaad als het gaat proberen ze de draad weer op te pakken.
Martina blijft maanden thuis van haar werk om te verwerken wat er is gebeurd en wordt gediagnosticeerd met PTSS. Marcel gaat al snel weer aan de slag, tot hij op een dag huilend achter zijn bureau zit. “Mijn baas zei: ga maar naar huis, zorg eerst voor je gezin.”
Nog iedere dag geconfronteerd met de gevolgen
Pas 15 maanden na de overstroming konden ze terug naar hun opgeknapte huis. “Ik dacht gelijk: ik ga een verkoopbordje in de tuin zetten. Maar we zijn hier opgegroeid, hier is ons leven.” Ze hebben na heel veel ‘gedoe’ een deel van de schade vergoed gekregen van de verzekering. Toch hebben ze uiteindelijk heel wat spaargeld moeten bijleggen. “We zijn het gevecht moe. Telkens maar weer aantonen dat bepaalde schade echt is veroorzaakt door de overstroming. De basishouding was: bewijs maar dat je de waarheid vertelt, dat je niet liegt."
Nog vrijwel iedere dag worden ze geconfronteerd met de gevolgen van de ramp in 2021. “Dan is het bijna carnaval en denk je: laat ik mijn pak weer even uit de berging halen. En dan besef je: oh ja, die is ook weg.” En zodra het een paar dagen achter elkaar regent, slaat de onrust en angst weer toe.
Marcel en Martina delen hun verhaal niet om zielig gevonden te worden. “We willen alleen dat mensen beseffen hoe heftig het is geweest. En dat er maatregelen genomen worden om dit in de toekomst te voorkomen.”
Bekijk de uitzending over hoogwater hieronder terug: