Huurders die willen woningruilen ervaren veel weerstand. Voor huurders is een ruil soms de laatste kans op verhuizen. Maar corporaties gaan onnodig streng om met verzoeken, zo blijkt uit onderzoek van het journalistieke platform Pointer (KRO-NCRV). Soms werken ze een ruil zelfs bewust tegen.
Vooral sociale huurders zitten muurvast; alleen woningruilen is voor hen nog een uitweg. Een oudere bewoner in een groot huis op de vierde verdieping, ruilt dan met bijvoorbeeld een jong gezin op de begane grond. Dat is voor allebei beter. En vanwege lange wachttijden voor woningen was het anders niet gelukt.
Regels
Maar ruilen gaat moeizaam en gebeurt weinig. Corporaties hebben zelf meestal geen platform voor ruilers. Huurders zijn daarom aangewezen op bijvoorbeeld Facebookgroepen, waar soms meer dan 50.000 lotgenoten elkaar proberen te helpen.
Wie dan een ruilpartner vindt, krijgt te maken met strikte regels. De ruilpartner moet precies in de juiste inkomenscategorie vallen. En je mag niet te veel of te weinig kinderen hebben voor het huis.
Ook kan een corporatie roet in het eten gooien door bijvoorbeeld de huur te verhogen bij een ruil. Zelfs zo hoog dat de woning in de vrije sector komt. De ruilpartner moet dan alsnog afhaken.
"Corporaties vinden ruilen vaak lastig. Soms houden ze het ook tegen om financiële reden", ziet Guust Augustijn van de Amsterdamse stichting !Woon. Bij een weigering helpt hij mensen om via de rechter een ruil af te dwingen. Als dat lukt kunnen ze ook hun oude huurprijs houden.
Overheid
Corporaties zouden soepeler kunnen omgaan met ruilverzoeken. Zo mogen zij in 5 procent van de toewijzingen afwijken van de regels. Maar uit cijfers die Pointer opvroeg, blijkt dat ze dit maar in 1,5 procent van de gevallen doen.
Het ministerie van Volkshuisvesting (VRO) zegt bewust die ruimte te bieden. Maar een van de problemen is dat ruilen geld kost, zo reageert de koepel van corporaties Aedes. Bij een ruil kan een verhuurder niet altijd de huur maximaal verhogen. En dat heeft “impact op de inkomsten van corporaties”, laat de organisatie weten.
Naar de rechter
Huurders die vastlopen op een weigerachtige corporatie, moeten een lange adem hebben. Zo wilde huurster Linda Hooft (73) haar grote huis ruilen met de seniorenwoning van een jong stel. Dat lukte, maar wel na een rechtszaak van een jaar. Nu het is gelukt hoopt ze dat meer huurders de stap durven zetten. “We zijn beiden echt gelukkiger geworden.”
Donderdag spreekt de Tweede Kamer over de aanpak van de woningnood. Een van de speerpunten van het kabinet is om de bestaande voorraad beter te benutten. In Nederland woont 61 procent te groot, blijkt uit cijfers van Eurostat.
Kijk hieronder de uitzending over woningruil terug: