Stel je eens voor: iemand deelt een naaktfoto met jouw naam erbij in de klassenapp, leerlingen schelden je uit voor slet of hoer en pesten je nog jarenlang. Online shaming speelt op veel middelbare scholen. Toch zijn scholen nu niet verplicht om er aandacht aan te geven in de les.
“Op dit moment is er wettelijk nog niks verplicht voor het onderwijs om aandacht te besteden aan online shaming”, zegt Jos Spronk. Hij is vakexpert digitale geletterdheid bij SLO, het landelijk expertisecentrum voor het curriculum.
Het curriculum is een lijst met punten voor basis- en middelbare scholen die leraren moeten doceren. “Scholen zijn niet verplicht om onderwijs te geven in online shaming. Wat we wel zien is dat heel veel scholen dit wel doen”, zegt Spronk.
Vrije invulling
Voor ons onderzoek naar hoe scholen omgaan met online shaming, spraken we de afgelopen weken met diverse docenten uit het voortgezet onderwijs. Sommigen gaven aan dat ze aandacht besteden aan de risico’s van sociale media en de impact van online shaming, maar dat het zoeken is naar de juiste invulling ervan. “Een school is nu geheel vrij om invulling te geven aan online shaming”, beaamt Spronk, waardoor het voor sommigen zoeken is naar de juiste materialen en methoden.
Spronk geeft advies over de onderwijsvernieuwing, waar “al een tijdje aan wordt gewerkt”. De laatste update van het curriculum dateert namelijk uit 2012. In de nieuwe kerndoelen, waar het curriculum uit bestaat, komt er een paraplu digitale geletterdheid, waar ook online shaming onder valt.
Online wereld
Maar de onderwijsvernieuwingen liggen al jarenlang op de plank te wachten op uitvoering, terwijl de online wereld waarin jongeren zich bewegen zich razendsnel ontwikkelt. Waarom laat de onderwijsvernieuwing zo lang op zich wachten?
Omdat het een heel belangrijk besluit is, heeft het demissionaire kabinet dit doorgeschoven naar de nieuwe regering
“Bij het ontwikkelen van die plannen betrekken we mensen vanuit de praktijk die zicht hebben op wat er nodig is en er beter voor zorgen dat dit soort relevante onderwerpen verankerd wordt in het onderwijs”, licht Spronk toe. “Het proces vraagt om veel zorgvuldigheid. En omdat het een heel belangrijk besluit is, heeft het demissionaire kabinet dit doorgeschoven naar de nieuwe regering.”
Zijn jouw naaktfoto's de school rondgegaan?
Zijn er naaktfoto's van jou of met je naam erbij rondgegaan op school? Zijn ze verspreid zonder dat je dit wilde? Of ben je op een andere manier online geshamed? Laat het ons weten (eventueel anoniem). We zijn benieuwd naar je ervaring.
Wachten op
Hoewel heel wat scholen nu op eigen houtje een invulling geven aan lessen in online shaming, heeft een verplichting van de lesstof volgens Spronk een bijkomend voordeel: namelijk dat er ook meer relevante lesmaterialen beschikbaar komen. “Methodemakers en iedereen die hier bronnen over maakt, gaan zich harder ontwikkelen op dat gebied.”
Spronk denkt dat het nu allemaal niet lang meer gaat duren: “Het besluit (over het curriculum, red) is doorgeschoven naar de nieuwe regering, die vervolgens aan ons de opdracht geeft om het in werking te zetten. Daar wachten we nu op.”
Onze tv-uitzending ‘Lessen in online shaming’ over hoe scholen omgaan met het ongewenst verspreiden van naaktbeelden van hun leerlingen is zondagavond 9 januari, om 22:10u te zien op NPO2.
