Dit jaar hielden in ieder geval twee Russische onderzoeksschepen zich stilletjes op in onze wateren. De Admiral Vladimirsky lag eind juni, begin juli meer dan tien dagen lang voor onze kust, ter hoogte van Noord-Holland en Zeeland. Het schip lag in de buurt van datakabels, windmolenparken en gasleidingen. Eind oktober bezocht de Yevgeny Gorigledzhan hetzelfde gebied. Dat schip lag stil in de buurt van een Brits windmolenpark. Patrouilleschip Zr.Ms. Holland was toen ter plaatse.

Sleepboten

De schepen zouden volgens de medewerkers van de ministeries, die anoniem willen blijven, de kwetsbaarheid van onze infrastructuur in kaart willen brengen. In februari dit jaar waarschuwde militaire inlichtingendienst MIVD dat Rusland "voorbereidingshandelingen voor verstoring en sabotage" van kabels en leidingen treft. Enkele maanden later kreeg de marine de taak infrastructuur op de Noordzee te beschermen.

Tot op heden waren alleen de namen van de Admiral Vladimirsky en Yevgeny Gorigledzhan bekendgemaakt. De bronnen binnen de verschillende ministeries benadrukken dat Rusland waarschijnlijk ook andere type schepen inzet, die Nederland nog niet in beeld heeft, om de infrastructuur in de Noordzee in kaart te brengen. Uit eerder onderzoek van Scandinavische journalisten, waarmee Pointer en Marineschepen.nl samenwerken, bleek dat Rusland ook sleepboten en reddingsvaartuigen inzet voor spionage of sabotage-doeleinden.

Het zou dus om drie tot vier spionageschepen gaan, maar misschien wel nog meer. “Dat zijn de schepen waarvan we het weten. Grote kans dat het er meer zijn”, zegt een welingelichte bron binnen een van de ministeries.

De marine kan de Russische schepen niet tegenhouden. Volgens het VN-zeerechtverdrag mogen schepen namelijk vrij door de Nederlandse Exclusieve Economische Zone (EEZ) varen. Wel worden de Russische schepen – als bekend is dat ze onze wateren betreden - geschaduwd door Nederlandse fregatten.

Kijk hieronder onze uitzending: