75 procent van de vrouwen die onze enquête over onveilige plekken invulde, gaf aan zich onveilig te voelen bij stopplekken langs de (snel)weg. Een aantal vrouwen vermeldt nog specifieker een relatief nieuwe vorm van een stopplek die moeilijk te vermijden valt: laadstations voor elektrische auto’s. “Toen ik een melding maakte, vertelden ze dat het niet hun verantwoordelijkheid is.”
‘Wil jij achterin mijn vrachtwagen komen spelen?’ of ‘Ben je alleen schatje?’ Roos (29) hoort vaak vunzige opmerkingen wanneer zij haar elektrische auto oplaadt bij stopplekken langs de (snel)weg. Ze probeert opladen in de avond te vermijden, maar soms kan het niet anders aangezien ze ver moet rijden voor haar werk. “Vanwege het vele zitten tijdens mijn werk wilde ik eerst nog wel eens een rondje lopen tijdens het laden, maar inmiddels ga ik met de ramen dicht en deuren op slot in de auto zitten. Ik zorg dat ik recht onder een camera sta. Mocht er iets gebeuren dan staat het tenminste op beeld. Als er geen camera’s bij een laadstation zijn, dan rijd ik door naar de volgende.”
Roos had hier niet bij stilgestaan toen ze een elektrische auto als lease-auto koos voor haar werk: “Ik reed toen nog niet elektrisch. Ik heb ook geen laadpaal aan huis, dat zou enorm schelen omdat ik overdag veel onderweg ben. Maar ik had niet gedacht dat het zo’n probleem zou zijn. Wat dat betreft ben ik blij dat de lease er bijna op zit, dan neem ik waarschijnlijk een hybride auto.”
Afgelegen
Stopplekken langs de weg blijken uit de rondvraag van Pointer dus geen hele populaire bestemming. Maar laadstations zijn volgens Roos nog een tikje erger. “Ik moet tien tot dertig minuten laden en de laadstations staan vaak een eindje weg van de goed verlichte tankstations. Vaak zit er ook nog een bocht of begroeiing tussen waardoor er geen zicht is op het tankstation. Regelmatig liggen de stopplekken van vrachtwagenchauffeurs dichtbij de laadpalen.”
Ondanks dat ze het liever niet doet, is Roos soms toch genoodzaakt de auto te verlaten en uit het zicht van de camera’s te gaan. “Plassen kan alleen bij het tankstation, dan loop je daar helemaal alleen. Of dat lijkt tenminste zo. Maar regelmatig komt er plots iemand uit een vrachtwagen en dan ben je opeens niet zo alleen meer. Als vrouw krijg ik allerlei opmerkingen. En dan sta je niet in het zicht van de camera’s, want die hangen alleen bij het tank- en laadstation zelf.”
Wie is verantwoordelijk?
Toen Roos melding maakte bij een pomphouder over een naastgelegen laadpunt aan een provinciale weg, kreeg zij te horen dat dit deel niet onder hun verantwoordelijkheid valt, maar onder die van de provincie (Gelderland). Volgens de provincie Gelderland ligt de verantwoordelijkheid van de veiligheid op laadstations bij de uitbater van het laadstation. In dit geval was de uitbater Fastned.
Met ruim 170 snellaadstations in Nederland is Fastned een van de grootste aanbieders. Een woordvoerder van Fastned vertelt dat het stuk grond waarop een laadstation staat inderdaad onder hun verantwoordelijkheid valt, maar dat de locatie en de inrichting van de omliggende omgeving grotendeels buiten hun macht ligt.
“Laadstations langs de snelweg worden vaak toegevoegd aan bestaande verzorgingsplaatsen (stopplekken) en dan wordt er gekeken waar op de verzorgingsplaats nog plek is. We krijgen dan ook niet altijd de plekken toegewezen die wij idealiter zouden willen. Als wij vanaf de tekentafel een lege verzorgingsplaats mogen inrichten, dan zouden we soms ook andere keuzes maken. Wel zorgen wij voor voldoende verlichting en camerabeveiliging op de laadstations zelf met het oog op de veiligheid van bezoekers.”
Omgeving
Maar het is juist de omliggende omgeving of afgelegen plaatsing die bij vrouwen een onveilig gevoel oproept, blijkt uit de verhalen van vrouwen. Bij de provinciale wegen richt de desbetreffende provincie de stopplek in. Een woordvoerder van de provincie Gelderland laat weten: “Wij zijn verantwoordelijk voor de inrichting en veiligheid op deze verzorgingsplaatsen. In grote lijnen letten wij dan op de veiligheid, daarvan is sociale veiligheid een component. Als er bijvoorbeeld te hoge struiken zijn, dan willen wij daar wat aan doen. Je kan hiervan een melding maken bij het Provincieloket, zij zetten je dan door naar de juiste mensen.”
In het geval van rijkswegen beheert Rijkswaterstaat de verzorgingsplaatsen. Zij richten de omgeving naar eigen zeggen in op een manier die voldoet aan de wet- en regelgeving. Voor het ontwerp gebruiken zij het kader inrichting verzorgingsplaatsen. Wanneer een uitbater, zoals Fastned, een ontwerp indient voor een nieuw laadstation, kan het ook meteen vragen om bijvoorbeeld een looppad of extra verlichting in de omgeving, benadrukt Rijkswaterstaat.
Over de afgelegen plaatsing laat Rijkswaterstaat in een schriftelijke reactie weten: “Laadstations worden gerealiseerd binnen de bestaande contouren van een verzorgingsplaats. […] De basisvoorzieningen (bijvoorbeeld Fastned-stations) worden in principe ter hoogte van het tankstation gerealiseerd. Aanvullende laadpalen maken over het algemeen onderdeel uit van het tankstation (of wegrestaurant) en worden ook in de onmiddellijke nabijheid gerealiseerd.”
Volgens Rijkswaterstaat worden laadplekken niet vaak op een afgelegen plek geplaatst. “Dit is uitsluitend het geval als de inpassing op de gewenste plek echt niet mogelijk is (i.e. geconcentreerd in de nabijheid van het tankstation). Het is een keuze na afweging van verschillende belangen.”
Pepperspray
Na een aantal intimiderende opmerkingen en onveilige situaties heeft Roos bear maze gekocht in Duitsland. Dit is een soort pepperspray, maar dan bedoeld om beren op afstand te houden. “Ik loop liever het risico problemen te krijgen door het gebruik hiervan, dan dat ik mij niet voldoende kan verdedigen. Ik vind het triest dat ik deze afweging moet maken voor mijn gevoel.”
Bekijk hieronder de uitzending over onveilige plekken terug: