Eva (24) vertelt ons over een nare ervaring in de trein. Zo’n vier jaar geleden stapt ze rond 20:00 uur ‘s avonds in een boemeltreintje. Het is lente en nog licht buiten. Ze is onderweg van haar ouders terug naar haar studentenkamer. In een trein zonder conducteur stapt ze een volledig lege coupé binnen. Dan komt ook een man de coupé binnen die aan de andere kant van het gangpad gaat zitten. Al behoorlijk dichtbij voor een lege coupé, maar niet grensoverschrijdend.

Masturberende man in de trein

Wanneer hij om zich heen begint te kijken, wordt Eva alerter. Dan komt hij plots naast haar zitten en begint te masturberen. Er gaat van alles door Eva’s hoofd heen. Waar is hij toe in staat? Zou hij een mes bij zich hebben? Wil hij haar forceren dingen te doen, terwijl zij vastzit in de tweezits? Ze besluit op te staan en naar de deuren te lopen, alsof ze uit gaat stappen. De man komt bij haar staan en stapt uit bij de volgende halte, Eva blijft in de trein.

In lichte paniek reist Eva verder naar huis. De volgende dag dient ze een klacht in bij Connexxion en doet ze aangifte. Er blijkt beeldmateriaal van de situatie in de trein te zijn. De politie was hem al een tijdje op het spoor en mede dankzij haar aangifte wordt de man opgepakt. Hij gaat voor zijn verschillende vergrijpen in totaal 9 maanden de cel in.

Gevolgen

Na die ervaring durft Eva een tijd niet meer met de trein te reizen. Een vriendin reist de eerste paar keer met haar mee. Daardoor heeft ze inmiddels weer genoeg positieve ervaringen in de trein gehad, waardoor ze weer alleen met de trein durft. Maar ze neemt wel voorzorgsmaatregelen: ze probeert altijd dichtbij de conducteur te zitten, kiest een coupé met meerdere mensen, vermijdt de lokale boemeltrein en gaat 's avonds liever niet meer met de trein.

Eva gaat dus niet meer zo zorgeloos ’s avonds in een andere stad eten als voorheen. Om zich heen hoort ze dat ze niet de enige is. Het zou volgens haar helpen als er altijd een conducteur aanwezig is in de trein en als er ook in de treinen van Connexxion een whatsapp-nummer aanwezig is waarmee je contact kunt opnemen tijdens een onveilige situatie.

Slecht verlicht en uitgestorven

Marijke (59) vertelt over een parkeergarage op station Breda waar ze zich niet veilig voelt. “Hoewel het station in 2016 is vernieuwd, is er geen rekening gehouden met de veiligheid voor vrouwen”, vertelt ze. En dat begint al in de omgeving van het station. De voorkant en centrumzijde van het gebouw grenst aan de Willemstraat, waar de lantaarnpalen op half licht staan om energie te besparen. Hierdoor is het geen prettige straat om ’s avonds als vrouw alleen te lopen. “Je gaat het station binnen via een donker gat naar beneden, naar een lage hal waar ’s avonds maar weinig mensen zijn.”

Maar het ergste is de parkeergarage boven op het dak van het station waar Marijke vaak gebruik van maakt. Vanwege haar werk komt ze vaak pas na 21:00 uur aan op station Breda, en dan rijdt de bus naar haar dorp niet meer. De route naar haar geparkeerde auto is in het donker niet prettig om te lopen. Eerst moet ze het station uit, waar ze in een kleine, donkere hal op de lift moet wachten. Als de lift het niet doet, wat wel vaker voorkomt, moet ze zeven verdiepingen omhoog via het zwak verlichte, lege en smerige trappenhuis.

In die zeven verdiepingen zitten kantoren die op dat moment volledig uitgestorven zijn. Marijke heeft een aantal opzichters weleens gevraagd om met haar mee naar boven te lopen. Zij mochten de stationshal niet verlaten, maar merkten op dat meerdere vrouwen bij hen hadden geklaagd over de situatie.

Een uur langer reizen

Eenmaal op het parkeerdek moet ze nog een flink stuk lopen naar haar auto. Er zijn bewakingscamera’s, maar er zijn veel hoekjes waar iemand zich kan verstoppen. Ze ziet daarom ook hier zelden andere vrouwen parkeren. Omdat ze dit zo’n nare ervaring vindt, kiest Marijke ervoor om in de donkere dagen van de herfst en de winter een uur langer te reizen. Ze rijdt dan met haar auto naar een ander dorp waar de bussen in de avond wel rijden.

Het OV vermijden

Veel vrouwen uit onze enquête geven aan het OV het liefst te vermijden, maar dat is niet altijd mogelijk. Dat geldt ook voor Lucy* (27), die in Almere woont en in hartje Amsterdam werkt waar je niet makkelijk kunt parkeren. Zij reist iedere dag 30 minuten met de trein tijdens de spits heen en terug. Dat was nooit een probleem, totdat er een man wel heel wijdbeens naast haar komt zitten. Vervolgens begint hij zwaar te ademen, legt zijn hand eerst op zijn been, om vervolgens háár been te gaan strelen. Lucy schrikt en duwt zijn hand weg, waarop de man snel wegloopt. Ze blijft in shock achter. Ze had niet verwacht dat zoiets overdag in een drukke trein tijdens de spits kon gebeuren. Juist door de drukte had verder niemand iets door.

Ook voor Lucy heeft deze ervaring grote gevolgen. Haar man komt haar een week lang ophalen van werk, zodat ze niet met de trein terug hoeft. Ook heeft ze twee weken lang geen behoefte om met mannen te praten en is haar wantrouwen naar mannen gegroeid. Ze is nu bijvoorbeeld sneller achterdochtig wanneer iemand net iets te dichtbij komt staan. Ze gaat met een ander gevoel de trein in en voelt zich onprettig als er een man naast haar komt zitten. Als het even kan reist ze voortaan met de auto.

Omstanders

Een groot aantal vrouwen die de enquête heeft ingevuld geeft aan dat omstanders een grote rol kunnen spelen in het veiligheidsgevoel van vrouwen. Wanneer mensen zien dat een persoon zich niet veilig voelt, kan het veel verschil maken wanneer iemand even komt vragen of het gaat. Zoals Lucy zegt: “Je hoopt dat anderen iets doen wanneer je iets overkomt.”

*Lucy is een gefingeerde naam, echte naam bekend bij de redactie.

Kijk hieronder onze Pointer-uitzending over onveilige plekken terug: