Het vogelgriepvirus gaat razendsnel rond onder kokmeeuwen en andere watervogels. En ook ganzen en zwanen zijn gevoelig voor overslaan van het virus. Het is daarom belangrijk om zieke en besmette dode vogels zo snel mogelijk op te ruimen, vooral op plaatsen waar ze in contact kunnen komen met zoogdieren en mensen, die ook besmet kunnen raken met de vogelgriep.

Selfie met half levende gans

“Mensen weten niet wat vogelgriep inhoudt en hoe je het herkent”, vertelt Daniella van Gennep van ambulance-organisatie Stichting Dierenlot. “We hebben echt verhalen gehoord van mensen die selfies nemen naast een nog half levende gans. Want ja, die blijft lekker zitten.”

Ook Gerrit de Boom van dierenambulance Vianen merkt dat veel mensen de vogelgriep niet herkennen en geen idee hebben van de gevaren van het virus: “Wij komen bij mensen aan de deur die al 3 dagen een zieke vogel in huis hebben waarvan ze zeggen: ‘Hij gaat steeds slechter zien en hij wil niet meer eten’. Dan hebben ze een vogelgriep-vogel in huis waar katten, honden en kleine kinderen leven en waar in de tuin ook nog ganzen zitten.” Hij vindt dat er meer gewaarschuwd moet worden voor de vogelgriep.

Wat moet je eigenlijk doen als je een levende of dode wilde vogel ziet met de symptomen van vogelgriep?

• Raak de vogel niet aan en al helemaal niet zonder handschoenen. Draag bij voorkeur een mondkapje.

• Je kunt een dode vogel melden bij de terreineigenaar, de eigenaar van de grond. Die is verantwoordelijk en moet de dode vogel opruimen. Het is afhankelijk van de plek waar de vogel ligt, bij wie je je moet melden. Dat kan bijvoorbeeld de gemeente, het waterschap of Rijkswaterstaat zijn of een natuurorganisatie zoals Natuurmonumenten of Staatsbosbeheer. Ligt de vogel op je eigen terrein, bijvoorbeeld in jouw tuin? Dan ben je dus zelf verantwoordelijk voor het opruimen. 

• De dierenambulance of de Dierenbescherming kunnen helpen bij het ophalen, verpakken en vervoeren van zieke en de dode wilde vogels. Bel de dierenambulance via 144. Gemeenten komen vaak alleen in actie voor het opruimen voor dode dieren. Sommige gemeenten verwijzen ook voor het opruimen van dode dieren naar de dierenambulance of de wildopvang.

• Zieke vogels met vogelgriep moeten (door de dierenambulance) naar de dierenarts worden gebracht voor euthanasie. De dierenarts zal zieke dieren met een verdenking van vogelgriep in laten slapen met behulp van een injectie.

• Houd je kippen of andere vogels als hobby? Schakel dan de dierenarts in als de vogels verschijnselen van vogelgriep hebben.

• Melden van sterfgevallen kan bij het Dutch Wildlife Health Center (DWHC) of bij Sovon, kenniscentrum voor wilde vogels. Deze meldpunten zijn bedoeld voor monitoring, zodat in kaart kan worden gebracht hoeveel vogelgriepgevallen er in Nederland voorkomen en op welke locaties. Het is geen meldnummer voor het opruimen van dode en zieke dieren met vogelgriep.

• Om zeker te weten dat een vogel vogelgriep heeft, is een test nodig in een laboratorium. Dode dieren aanmelden voor onderzoek kan bij het Dutch Wildlife Health Center (DWHC). Het DWHC test lang niet alle vogels op vogelgriep. Per dag wordt een selectie gemaakt van het aantal op te halen dieren.

Raadpleeg voor meer informatie over de vogelgriep en het opruimen van zieke of dode wilde vogels de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

De landelijke overheid werkt aan een landelijk publieksnummer voor het melden van vogelgriep en een vogelgriepapp waarmee je een zieke of dode vogel die mogelijk besmet is met vogelgriep kunt melden.

Meer weten over de vogelgriep bij wilde vogels? Kijk hieronder onze uitzending: