Autonomen claimen dat je als vrij mens wordt geboren en daarom geen verplichtingen hebt naar de overheid. Hebben zij een punt?

"Nee, ik denk het niet. Misschien dat je dat heel vroeger - toen je in een hutje op de hei geboren werd en geen gebruik maakte van welke collectieve voorziening dan ook - nog kon volhouden. Maar tegenwoordig maak je van meet af aan gebruik van onder meer de medische zorg en van allerlei systemen die wij collectief financieren. En ja, dat schept ook verplichtingen. Je wordt wel vrijgeboren, daarmee bedoelen we dat je gelijk bent voor het recht, maar niet dat je geen verplichtingen hebt. Het is ondenkbaar in een westerse samenleving dat je je kunt onttrekken aan de overheid."

Ze maken soms nog wel gebruik van collectieve voorzieningen, maar willen geen belasting meer betalen, mede omdat ze teleurgesteld zijn in de overheid. Snapt u dat?

"Ja, natuurlijk begrijp ik dat. Met name in het huidige tijdsgewricht zie je dat heel veel mensen ontevreden zijn over hoe de overheid gebruikmaakt van die collectieve middelen. Maar dat geeft je nog niet het recht om te zeggen: ‘Dan ga ik ook maar selectief kiezen aan welke verplichting ik meedoe en aan welke verplichting ik niet ga meedoen’. Daar hebben we een kiessysteem voor. Dat is onze democratie. Dan moet je maar zorgen dat je via de politiek zorgt dat er andere keuzes gemaakt worden bij de besteding van middelen. Dat is de manier om invloed uit te oefenen. Maar niet om je daaraan te onttrekken en vervolgens wel via een achterdeur gebruik te maken van allerlei collectieve voorzieningen, zoals onderwijs, infrastructuur en zorg. Dat is tamelijk inconsequent."

Je kunt je eigen ambassade oprichten. Er zijn diplomatieke paspoorten in omloop. Sommigen claimen dat ze met succes de wereld rondreizen met zo'n paspoort. In hoeverre kan dat?

"Het lijkt mij volstrekt ondenkbaar. Wil je een diplomatiek paspoort kunnen uitgeven, dan moet je een staat zijn. Voordat je een staat bent, dan moet er heel wat gebeuren in deze wereld. Er gelden hele strikte voorwaarden. Zo moet er sprake zijn van onderdanen waarover je effectief gezag uitoefent op jouw grondgebied. Bovendien dienen andere staten de nieuwe staat te erkennen. Het is met andere woorden heel vreemd als je als individu zomaar kunt roepen: ‘Ik ben vanaf nu een staat en ik schrijf een politiek en diplomatiek paspoort uit’. Zo'n paspoort is van nul en generlei waarde. Hetzelfde geldt voor het spontaan vormen van een ambassade. Dat gaat niet. Er is juridisch geen enkel aanknopingspunt voor te vinden."

Er zijn mensen die cursussen of documenten aanbieden om autonoom te worden. Hoe kijkt u daarnaar?

"Ik denk dat het langzamerhand zaak wordt voor het Openbaar Ministerie om daar eens zorgvuldig naar te kijken. Te veel mensen worden slachtoffer van deze, wat ik het gemakshalve noem 'sturing’, binnen die autonome groep. Er zijn te veel mensen die niet goed nadenken en die op het verkeerde been gezet worden en uiteindelijk geconfronteerd worden met financiële problemen. En deze groep breidt zich drastisch uit. De schattingen lopen uiteen tussen de tien tot 20.000 mensen. Dat is toch langzamerhand een substantieel aantal. Dan is het wel tijd om daar eens goed onderzoek naar te doen, naar de vraag of de aanstichters van deze ellende zich niet schuldig maken aan strafbare feiten ."