Een unieke gouden ring voor een koopje of dat paar orthopedische schoenen dat in de aanbieding is: allemaal advertenties die je kunt tegenkomen op je social media-tijdlijn. Zogenaamde kwaliteitsproducten op de websites van dropshippers blijken in de praktijk vaak rommel. Hoe kijk je als consument door deze schone schijn heen? Op deze vijf dingen moet je letten voordat je online een aankoop doet.
Dropshippers bieden producten in hun webwinkel aan, die ze zelf niet op voorraad hebben. Ze zetten jouw bestelling rechtstreeks door naar de leverancier, vaak een groothandel in China. De leverancier stuurt het product dan naar jou toe. De dropshippers zijn dus een tussenpartij die een product – vaak voor een veel hoger bedrag dan de originele prijs – aan de man brengt. Deze goedkope artikelen zijn voornamelijk afkomstig uit China en veelal van slechte kwaliteit.
Hoewel jij denkt een scherpe deal te hebben voor een mooi product, blijkt dat bij aankomst van het pakket vaak een illusie te zijn. Het product is gemaakt van goedkope materialen en gaat snel kapot, terwijl de beschrijving hele andere dingen beloofde. Hoe onderscheid je de parels van het prul?
1. Geen lange levensduur
Websites met misleidende producten hebben vaak een korte levensduur. Ontevreden klanten spreken zich online uit op Trustpilot of in Facebook-groepen. Ze delen hun verhaal en sporen elkaar aan om aangifte te doen. Het duurt daardoor vaak niet lang voordat de verkoper de website offline haalt als die nattigheid voelt.
Omdat deze webshops vaak maar kort in de lucht zijn, adverteren ze geregeld met een opheffingsuitverkoop of sale, om binnen een zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk klanten binnen te harken. Laat je dus niet opjagen door dwingend taalgebruik dat je aanspoort om snel tot aankoop over te gaan.
2. Nepfoto’s met Photoshop & AI
Niet alleen met dwingend taalgebruik, maar ook met emotionele foto’s of verhalen spelen oplichters in op jouw gevoel. Neem bijvoorbeeld onderstaande website Paleis van Juwelen, waarbij twee mensen op leeftijd met pensioen gaan en een opheffingsuitverkoop houden. De leeftijd van het koppel en de vrolijke blik op hun gezicht maakt dat jij als consument hen meer vertrouwt.
Maar niets is wat het lijkt op deze websites. Met Photoshop of kunstmatige intelligentie kunnen afbeeldingen vervormd zijn, samengesteld uit meerdere foto’s, of zelfs volledig gecreëerd. En dat gaat nogal eens mis. Kijk daarom goed naar schaduwen, perspectieven of handen die niet kloppen. Bovendien zien de foto’s er vaak té netjes uit door het gebruik van stockfoto’s. Laat je dus – vooral op webshops als deze - niet meeslepen door een gevoel van sympathie en blijf rationeel nadenken.
Als je inzoomt op de bovenstaande foto zie je meerdere tekens van AI-gebruik. Zo heeft de vrouw een witte waas rondom haar hoofd, dat wijst op een witte achtergrond in de originele foto. Bovendien wijzen de achtergebleven blauwe pixels tussen het echtpaar in en het feit dat de blouse en het jasje van de vrouw gedeeltelijk over de toonbank vallen, ook op een uitknipsel. Tot slot ziet de winkel en het koppel er piekgaaf uit, wat wijst op het gebruik van stockfoto’s.
3. Controleer reviews en meldingen
Controleer altijd online beoordelingen over een bedrijf voordat je een aankoop doet. Denk hierbij aan sites als Trustpilot of Reviews.io. Belangrijk is dat je jezelf niet beperkt tot slechts één website of review. Op Trustpilot zie je bijvoorbeeld tussen de vele negatieve reviews vaak enkele lovende reviews. Die zijn vaak automatisch gegenereerd door profielen die verdacht veel op elkaar lijken. Deze reviews zijn in veel gevallen gegeven door mensen zonder (of met een hele gangbare) achternaam en zonder profielfoto.
Ga nooit af op lovende reviews van websites zelf. In enkele gevallen plaatsen dropshippers zelfs valse Trustpilot-beoordelingen op hun website, blijkt uit een onderzoek van de Consumentenbond. De werkelijke beoordeling van het bedrijf is vaak veel slechter dan de website suggereert. Dit is volgens de wet verboden, aangezien je hier als consument op het verkeerde been wordt gezet. Toch is handhaven moeilijk, aangezien de websites vaak al offline zijn voordat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in kan grijpen.
Het Paleis van Juwelen is zo’n webshop van een dropshipper, die ook valse reviews op de website plaatste. Pointer merkte dit op en deed een melding bij Trustpilot, die twintig valse positieve reviews van de website afhaalde. Momenteel doet het reviewplatform verder onderzoek naar deze misleidende tactiek.
Tot slot kun je als consument opzoeken of er meldingen zijn gedaan over een webshop, via de website Check de (ver)koper van de Politie.
4. KvK-nummer en locatie
Check het KvK-nummer. Online bedrijven in Nederland zijn namelijk verplicht om dat te vermelden op hun website. Bovendien moeten ook facturen, offertes, bestellingen en e-mails dit nummer bevatten. Dat webwinkels dat verzuimen te doen, zag de Consumentenbond. 66 van de 100 onderzochte websites van dropshippers bevatten geen KVK-nummer.
Als het KvK-nummer niet te vinden is bij een webshop, kun je dus de nodige vraagtekens bij een verkoper zetten. Als het wel te vinden is kun je in het register van de KvK zoeken naar het bijbehorende bedrijf.
Controleer ook de locatie waar het bedrijf gevestigd is. Als je het KvK-nummer hebt, dan kun je dit met behulp van het bovenstaande register vinden. Het komt regelmatig voor dat een online webshop een fictief adres gebruikt. De webshop staat dan niet officieel ingeschreven op die locatie. Daarnaast komt het ook vaak voor dat er helemaal geen adres wordt opgegeven. Op deze manier kun jij als klant controleren of je met een betrouwbaar en legitiem bedrijf te maken hebt.
5. Onrealistisch
De laatste ligt voor de hand, maar is niet minder belangrijk. Laat je niet misleiden door advertenties die onrealistisch zijn. Een écht gouden sieraad kun je zelfs in een opheffingsuitverkoop niet voor twintig euro op de kop slaan. Prijsdalingen van 50 tot 75 procent zetten jou als consument vooral op het verkeerde been, vaak met maar één doel: jou zo snel en zoveel mogelijk te laten bestellen.
Ook op Facebook kun je misleidende advertenties van dropshippers tegenkomen. Moederbedrijf Meta stelt in haar reclame policy dat adverteerders geen producten, diensten en aanbiedingen mogen promoten die misleidend of bedrieglijk zijn. Het controleren hiervan gaat grotendeels via geautomatiseerde systemen.
Misleiding is echter moeilijk te traceren, aangezien de websites op het eerste gezicht in orde lijken. Het huidige filtersysteem van Meta is simpelweg niet toereikend om verkapte louche webshops tegen te gaan.
Toch ingetrapt?
Ben je toch in een scam van een dropshipper getrapt? Dan zijn een paar dingen belangrijk om te weten. Allereerst: omdat je een koopcontract hebt met de verkoper, is deze persoon verplicht om jou te helpen bij klachten of vragen. Heeft het bedrijf geen klantenservice of is de verkoper niet bereikbaar? Dan kun je een aangetekende brief sturen, waarin je de klacht – zoals een ontvangen product dat niet aan de beschrijving voldoet – toelicht. En wil je je beter indekken als je een aankoop doet? Betaal dan altijd met een creditcard zodat je de beste garantie hebt.
Tot slot is het goed om aangifte te doen bij de politie. Des te meer aangiftes de politie heeft, des te sneller zij met een oplichtingszaak aan de slag gaan.
Bekijk hieronder de uitzending van Pointer Checkt over online misleiding terug:
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.
