Heijboer woont aan de oostkant van de Heinenoordtunnel bij de A29, waar de drie windmolens komen te staan. Twee daarvan komen in het Mollenbos en één net erbuiten. De dichtstbijzijnde molen komt op 900 meter van haar huis te staan. “Als mijn dochter uit haar slaapkamerraam kijkt, ziet ze hem staan.” De komst van de turbines heeft niet alleen gevolgen voor hun uitzicht, maar zal waarschijnlijk ook effecten hebben op de dieren die er leven, zo vreest ze. ’s Zomers vliegen er vleermuizen in het gebied en er zouden bevers zitten. “De natuurbeleving wordt minder en mijn woongenot ook, terwijl ik hier prima woon.”

Bezwaar aangetekend

Heijboer is lid van de klankbordgroep waarin bewoners, ondernemers langs de bouwroutes, de gemeente en energiebedrijven Eneco en REF zitten. De groep denkt mee en overlegt over praktische zaken omtrent de bouw. Samen met andere inwoners tekende ze 1 december bezwaar aan tegen de kap – en inkoopstationsvergunning. De stations, die bij de tunnelopgang komen, fungeren als verzamelpunt voor de opgewekte stroom zodat deze naar de huishoudens kan. De hoorzitting was op 18 februari en de uitspraak zou later volgen. Het was voor Heijboer dan ook schrikken toen vorige week maandagochtend de eerste boom in het Mollenbos, vlakbij haar huis, omging. Een reactie op dat schrift was toen nog niet gekomen vanuit de gemeente Hoeksche Waard.

“De mededeling dat de kap zou beginnen zou ergens in de nieuwsbrief van december verstopt staan, maar niemand heeft dat gezien”, zegt Heijboer. Volgens haar stond alles voor de kap al gereed. “Twee weken geleden stonden er borden met ‘betreden op eigen risico vanwege omvallende bomen’.” Nu alles is begonnen staan er hekken en lopen er boa’s rond om de veiligheid te garanderen. Op 15 maart start het broedseizoen en moeten alle werkzaamheden klaar zijn, vandaar dat de kap heel snel gaat zo vertelt ze. De bewoners dienden vorige week woensdag nog een kort geding in om het te stoppen, maar deze werd afgewezen.

Windmolens vlakbij de natuur

Het Mollenbos ligt tegen een Natura 2000 gebied aan. De Oude Maas is de grootste resterende zoetwatergetijdenplek die we in Nederland hebben. De wilgenbossen, getijdengrienden en beschermde diersoorten als de Noordse woelmuis en de ruige dwergvleermuis maken het gebied ook bijzonder. Daarnaast ligt een deel van het bos in Natuurnetwerk Nederland gebied (NNN), waar 1 van de windmolens in komt te staan. NNN is het Nederlandse netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden dat voor een betere verbinding moet zorgen met het omringde agrarische gebied.

Heijboer komt geregeld met de hond in het bos en betreurt het dat het grotendeels moet verdwijnen. “Ik vind het heel jammer, er gaat een mooi stukje natuur verloren in zo’n landelijke omgeving.” Het bos werd aangelegd ter compensatie voor de bouw van de Heinenoordtunnel 50 jaar geleden. Nu dit wordt weggehaald moeten er vier voetbalvelden aan bomen ergens anders worden geplant. Het Kooimanslandgebied, aan de westkant van de tunnel, wordt die nieuwe plek. Dit ligt in het noorden van Heinenoord. “Dat is 3 kilometer verderop. Harstikke leuk dat ze het daar doen, maar daar hebben de mensen hier niks aan.”

Bestemmingsplan onherroepelijk

Als onderdeel van het Klimaatakkoord moet de CO2-uistoot in Nederland afnemen. Het streven is om in 2030 de uitstoot ten opzichte van 1990 te halveren. In ons onderzoek ‘Klimaatconflict in de polder’ onderzoeken we of het wel zo verstandig is om windmolens vlakbij of in (kwetsbare) natuurgebieden neer te zetten. Veel mensen twijfelen daarover, zo ook Jeroen van den Berg uit Baarn. Vlakbij zijn woonplaats in het natuurgebied de Lage Vuursche bij Utrecht komen mogelijk een aantal molens te staan.

Ideeën voor het gelijknamige windmolenpark bij de Oude Maas lagen er al in 2013, maar concrete plannen kwamen er in 2016. Uiteindelijk besloot de Raad van State in 2019 dat het bestemmingsplan onherroepelijk was waardoor de turbines er hoe dan ook komen. Tot nu toe staat de ingebruikname van het windpark gepland in april 2022. Daarnaast wordt er in het Bruggenbos, naast het Mollenbos, een natuurbegraafplaats gemaakt. Aan de andere kant van de tunnel komt ook nog een zonnepark.

Bezwaar maken heeft geen zin

De bewoners verzetten zich dus tegen die molens, maar ze komen er toch. Barendrechter René van Oosten sloot zich twee jaar geleden aan bij de groep Wind van Voren die veel actie voerde tegen de plannen. Hij woont aan de overkant van de Oude Maas in Barendrecht, dat is schuin tegenover Ilse Heijboer in Heinenoord, en kijkt volgend jaar uit op de twee windmolens van Eneco. Zowel Van Oosten als Heijboer hebben hetzelfde gevoel: je verzetten tegen de komst van windmolens heeft weinig zin. “Ik heb nooit ergens gezien dat inwoners bezwaar maakten en dat hun gemeente ernaar luisterde. Wat windmolens betreft hebben we hier niks te winnen in Nederland. ” Een voorwaarde van veel van dit soort bestemmingsplannen is dat er draagvlak moet zijn bij de bevolking. Volgens Van Oosten gebeurt dat dus niet. “Je voelt je machteloos, je kan er niks tegen doen”, vindt Heijboer.

Van Oosten snapt niet dat ze juist in het recreatiegebied worden neergezet. “De gemeente wil ze blijkbaar zo graag, dat ze zo ver mogelijk weg zetten op de grens van de Hoeksche Waard”, legt hij uit. Volgens hem is het rondom de Oude Maas ook nog eens windluw. “Ergens anders kan er veel meer van de wind geprofiteerd worden.”

Zonnepark beter idee

Tegen duurzame energie zijn Van Oosten en Ilse Heijboer allebei niet. Heijboer maakt zich vooral zorgen over het laagfrequente geluid dat de windmolens maken. “Dat geluid kan overlast veroorzaken, je kan er bijvoorbeeld slechter door slapen.” Volgens haar zijn er in een andere landen regels dat een turbine veel verder bij bebouwing vandaan moet staan. In dit deel van de Hoeksche Waard, en eigenlijk in heel Nederland, is dat wel lastig zegt ze. Een zonnepark is dan een beter idee. “Volgens mij krijgt je daar veel minder overlast van, ook al denken de mensen aan de andere kant van de tunnel (waar een zonnepark komt red.) daar waarschijnlijk anders over.” Van Oosten is het daarmee eens, hij gebruikt zelfs al zonne-energie. “Ik heb op het hele dak zonnepanelen.”

De gemeente Hoeksche Waard laat in een schriftelijke reactie weten dat er juist gekozen is om de windmolens zo dicht mogelijk tegen de Oude Maas te zetten om overlast voor omwonenden te voorkomen. Dit is samen met de inwoners via de klankbordgroep bepaald, waardoor er uiteindelijk een molen in een NNN-gebied komt. “In een ideale wereld zouden we het NNN en Natura-2000 gebied bij voorkeur niet verstoren. Tegelijk is duidelijk dat duurzame energie opwekken nodig is om te voldoen aan de diverse klimaatdoelen. Op basis van gedegen onderzoek is afgewogen dat de verstoringen acceptabel zijn, temeer deze worden gecompenseerd”, zegt de woordvoerder. Ondanks dat kan de gemeente de machteloze gevoelens van de bewoners heel goed voorstellen.