Jaarlijks komen er honderden meldingen binnen bij zorgverzekeraars over mogelijke fraude bij zorgbedrijven. Slechts een deel daarvan wordt onderzocht en een handjevol malafide bedrijven wordt ook echt gepakt. Dat blijkt uit navraag van Pointer (KRO-NCRV) onder negen zorgverzekeraars. “We hebben de capaciteit niet om alles op te sporen.”
Per zorgverzekeraar komen tussen de 150 en 400 meldingen binnen per jaar, die bij lange na niet allemaal onderzocht worden. Op vragen van Pointer antwoorden verschillende verzekeraars dat zij daar de capaciteit niet voor hebben en dat het vaak om tijdrovende procedures gaat. Daarom wordt er een schifting gemaakt welke bedrijven er wel worden onderzocht en welke niet. “Een melding over een dure auto van de directeur is niet genoeg om een onderzoek te starten”, zo zegt een zorgverzekeraar tegen Pointer.
Zeer klein of nihil
Het aantal onderzoeken verschilt sterk per zorgverzekeraar. Zo heeft Salland Zorgverzekeringen het afgelopen jaar een vijftal onderzoeken afgerond. Daarbij is een deel van de uitbetaalde zorggelden uiteindelijk teruggevorderd. Maar in andere zaken is een onderzoek en dus ook een poging tot invordering gestaakt, omdat de zorgverzekeraar de kans op terugbetalen als ‘zeer klein of nihil’ inschat. Ook spelen de kosten van het voeren van gerechtelijke procedures daarbij een rol.
Bij de grotere zorgverzekeraars is het aantal fraudeonderzoeken omvangrijker. Zo heeft DSW vorig jaar bij zo’n 27 dossiers fraude geconstateerd, waarbij de zorgverzekeraar de vergoeding heeft stopgezet of geld heeft teruggevorderd.
Daarnaast doen zorgverzekeraars ook aangifte bij politie of bij de Arbeidsinspectie (NLA), die de opsporingsbevoegdheid heeft. In totaal heeft de recherche zorgfraude van de NLA vorig jaar 21 zaken bij het Openbaar Ministerie ingeleverd. Volgens het Openbaar Ministerie is het aantal onderzochte zaken zo beperkt, omdat de onderzoeken naar zorgfraude ‘veelal complex en omvangrijk zijn’.
Bedreigingen
De verzekeraars zeggen dat de zorgbedrijven die onderdeel zijn van een fraudeonderzoek anders te werk gaan dan een aantal jaar geleden. Ze oefenen meer druk uit op de fraudeteams door verschillende klachten in te dienen of al vroeg in het proces een advocaat in te schakelen. Dat zorgt ervoor dat de onderzoeken vaak meer tijd in beslag nemen. Zorgverzekeraar ASR: “De klacht of de bemiddeling gaat niet over procesfouten, maar is bedoeld om oneigenlijke druk op het fraudeonderzoek uit te oefenen. Maar indien er sprake is van strafbare feiten, doen we altijd aangifte.”
Eerder waarschuwden inspecties en het Openbaar Ministerie dat er steeds meer criminelen in de zorg actief zijn. Zorgverzekeraars geven aan dat ze bij het doen van fraudeonderzoek wel eens te maken krijgen met intimidatie en bedreigingen. Zilveren Kruis: “Het is nog steeds vrij makkelijk om zorgaanbieder te worden en dat trekt helaas in sommige gevallen foute lieden.”
Naar schatting wordt er voor enkele miljarden aan fraude gepleegd door zorgbedrijven.
Luister naar de uitzending van zaterdag 2 november:
Het kat en muisspel in de zorgsector