Een maand lang was Pointer aanwezig in Almelo met een pop-up redactie in het centrum van de stad. In samenwerking met bewoners en de Twentsche Courant Tubantia deden ze onderzoek naar de moeizame relatie tussen de burger en de overheid. Bewoners werden uitgenodigd om onderwerpen aan te dragen en onder het genot van een kop koffie een gesprek aan te gaan.
Na een drukbezochte meet-up in theater Hof 88, met een keynote-lezing door Gabriël van den Brink en twee paneldiscussies, loopt het de eerste week al storm op de pop-up redactie. Ieder uur loopt er wel iemand binnen om een verhaal te delen of ideeën te opperen voor misstanden die ze kunnen onderzoeken.
De onderwerpen die mensen aandragen zijn divers, van een omstreden bomenkap tot zorgen over de hoge energierekening. Een veel gehoorde klacht is de gesloten bestuurscultuur van de gemeente Almelo. Niet alle onderwerpen lenen zich voor verder onderzoek, ‘we hebben naast een journalistieke taak ook een soort ombudsfunctie’, zegt coördinator Pim Peterse, ’we bieden een luisterend oor. Bezoekers van de pop-up verwachten soms dat we hun probleem gaan oplossen, in het gesprek maken we duidelijk wat we doen als onderzoeksjournalisten. De mensen gaan over het algemeen tevreden naar huis.’
Netwerk
De redactie werkt nauw samen met Tubantia, journalist Leo van Raaij is veel te vinden in de Grotestraat, en ook de stadredactie komt regelmatig langs. ‘Het voordeel van die samenwerking is dat we snel op de hoogte zijn van wat er speelt in de regio, ’zegt onderzoeksjournalist Hans van Dijk, ‘we kregen een tip van een inwoner over de plannen om een mestvergister te bouwen aan de rand van Almelo. Dat was voor Tubantia ook nieuw. Leo en ik hebben dit samen onderzocht en daar is een publicatie in Tubantia uit voortgekomen en een uitzending op NPO Radio 1.’
Niet alleen journalisten weten de pop-up te vinden, ook raadsleden komen voor een kop koffie langs. ‘We hebben in korte tijd al een netwerkje opgebouwd in Almelo’ zegt onderzoeksjournalist Ids Nicolai enthousiast ‘als je over straat loopt, groeten de mensen je. Het is mooi dat we in zo’n korte tijd inzicht hebben gekregen van wat er in Almelo speelt.’
Onderzoekstafel
Naast de open inloop organiseert de Pointer redactie ook de zogenoemde onderzoekstafel. Bewoners, deskundigen en bestuurders gaan in gesprek over een onderzoek of thema. ‘We vertellen de deelnemers over hoe wij als onderzoeksjournalisten te werk gaan en aan de hand van deze werkwijze gaan we in gesprek: hoe kom je aan een onderwerp, hoe overtuig je de eindredacteur van het belang van het onderzoek. En belangrijk: hoe bepaal je wie deskundig is op het dossier en welke rapporten en onderzoeken betrek je bij het onderzoek.’ Het doel van de onderzoekstafel is tweeledig, inzicht geven in het journalistieke proces en tegelijkertijd informatie verkrijgen van direct betrokkenen.’ Er was een onderzoekstafel over de afvalwaterinjecties door de NAM; over de verzakte huizen langs het Kanaal Almelo-De Haandrik en een over het armoedebeleid van Almelo.
Verhalen van Spraakmakers: de leefbaarheid van Almelo
Het KRO-NCRV programma Spraakmakers maakte een vijfdelige serie over de leefbaarheid van Almelo. Verslagever Thomas Schuurman ging een week op pad en was onder andere op bezoek op basisschool STEP in één van de armste buurten van Almelo: de Ossenkoppelerhoek. Deze school krijgt dit jaar extra geld van de gemeente om verlengde schooldagen te organiseren. Luister hier alle afleveringen.
De pop-up redactie heeft ook aardig wat publiciteit opgeleverd. Lees bijvoorbeeld dit artikel van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, dit artikel van Tubantia of bekijk deze impressie van de lokale omroep in Almelo.
De pop-up in Almelo is de eerste in een reeks van zes. In november wordt een lege winkelruimte ingericht in Heerlen en volgend jaar volgen nog vier. De andere locaties zijn nog niet bekend.
In de uitzending op zondag 2 oktober deed de redactie verslag van ervaringen in de pop-up.
Pointer pop up: de moeizame relatie tussen burger en overheid
