Wat De Jong vertelt is opmerkelijk: NOVAR financiert samen met de provincie Groningen een onderzoek naar de effecten van zonneparken op de ecologie. Het wordt gedaan door de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). “We weten niet wat de effecten zijn van zonneparken op de ecologie en biodiversiteit. Maar er wordt wel heel veel over geroepen en geschreven. Veel beeldvorming, veel meningen. Dus het is belangrijk om daar middels wetenschappelijk onderzoek een keer goed antwoord op te krijgen.” De RUG onderzoekt de bodem, de plantensoorten, insecten, zoogdieren en de vogels op het park. En wat als over 5 jaar blijkt dat de trekvogels niet over de zonneparken willen vliegen door de schittering en de akkervogels er niet willen broeden? “Ja, dat is een hele goede vraag… dat is ook echt spannend voor ons.”

Er moet iets gebeuren

Ook al zijn de effecten op de natuur nog niet bekend, het weerhoudt NOVAR er niet van om op grote schaal zonneparken te ontwikkelen. “We weten dat er iets moet gebeuren, dat staat ook in het klimaatakkoord. We moeten met elkaar de CO2-uitstoot terugdringen. En daarvoor zijn zonneparken op land keihard nodig. Ik vind het ook niet het allermooiste wat er is en zou graag willen dat alles op daken zou kunnen, maar die tijd hebben we simpelweg niet. In elk onderzoek wordt erkend dat zonneparken in deze fase cruciaal zijn om de klimaatdoelen te halen.”

De solarbranche is nog jong. “Ons eerste park is nog geen 6 jaar geleden gebouwd. En je merkt nu al dat we een park anders inrichten en anders beheren. We leren iedere dag. Over de ruimte tussen de panelen, welke grassoorten we moeten inzaaien. Of we wel of geen schapen op het park moeten loslaten om te grazen. Tegenwoordig gebruiken we rijplaten als we een park bouwen om die vruchtbare bovenlaag niet kapot te maken. Dat zijn een paar voorbeelden.”

Minimaal een kwart moet groen

NOVAR heeft een eigen ecologisch beleid. Kortgezegd moet een zonnepark een positieve bijdrage leveren aan de ecologische waarden en de biodiversiteit. Het beleid verschilt per park, afhankelijk van de grootte, de opstelling van de panelen en of het park op klei of zand staat bijvoorbeeld. En dan zijn er nog afspraken die gemaakt zijn binnen de branche. “De belangrijkste afspraak die we nu hebben is de gedragscode zon op land. Wat betekent dat minimaal 25 procent van het landoppervlak niet mag bestaan uit panelen. Dus als je een foto van bovenaf ziet, moet minimaal een kwart groen zijn. Maar groen betekent niet per definitie dat het goed is voor de ecologische waarde of biodiversiteit.”

Moet wel rendabel zijn

Voor alles moet een park financieel rendabel zijn. “Beheer en onderhoud is kostbaar. Het mag niet zo zijn dat we door die maatregelen verlies draaien met een project. Als alle panelen 2 meter verder uit elkaar moeten staan, hebben we minder opbrengsten en leiden we misschien verlies. Dat is gewoon niet haalbaar.” Uiteraard zitten er partijen tussen die voor zo veel mogelijk opbrengst gaan en zich niet bekommeren om de natuur op het park. “Je moet het wel willen. Er zijn ontwikkelaars die die wil niet hebben en denken: lange halen, snel thuis.”

Solarbedrijven krijgen te maken met weerstand en opinievorming vanuit de maatschappij. De Jong: “Dit interview is ook ontstaan vanuit de gedachte dat zonneparken een negatieve impact hebben op de biodiversiteit. Je hebt soms het gevoel als ontwikkelaar dat je jezelf continu moet verdedigen.” Dat is ook één van de redenen dat NOVAR het wetenschappelijke onderzoek van de RUG financiert. “Straks kunnen we ons met die wetenschappelijke resultaten wapenen tegen de publieke opinie, die je in de media terugleest.” En nee, ze hebben geen invloed op de resultaten. “Als het onderzoek is afgerond, komt alles uit de pen van de wetenschappers.”

Misinformatie

We hebben van vier verschillende bronnen bij solarbedrijven gehoord dat er opzettelijk misinformatie wordt verspreid vanuit de landbouwlobby om mensen in opstand te laten komen tegen het bouwen van zonneparken op landbouwgrond. De Jong: “Ik ken de stem van de tegenstanders. We weten dat zij snel de media vinden en dat de media die stem graag oppikt. Dat is weleens frustrerend.” Maar mensen mogen vinden wat ze willen, zegt hij. “En weerstand hoort er ook bij. Maar we hebben met elkaar ook een groter doel. En dat doel is niet iets wat wij hebben bepaald, dat is vastgelegd vanuit Den Haag en Europa.”