Alle vrouwen krijgen met de overgang te maken. De periode waarin je lichaam van vruchtbaar naar niet meer vruchtbaar gaat. De overgang kan langer dan tien jaar duren en met verschillende klachten gepaard gaan. Sommige dames fluiten erdoorheen, maar het overgrote deel van de vrouwen ervaart in meer of mindere mate last.

“Ik stond op, want het was mijn beurt om het woord te nemen in de vergadering,” horen we bijvoorbeeld van Kathleen (53), die liever anoniem blijft. “Toen ging het mis: het zweet brak me uit en ik werd helemaal rood. De hele vergadering keek me vol medelijden aan. Wie ging me nu nog serieus nemen?”

“Ik ben 74 jaar en heb nog steeds overgangsklachten,” schrijft Maaike. “Eerst deed de huisarts het af met: ‘Het gaat wel over’. Nu zegt hij: ‘Ach, u bent er al zo oud mee geworden’… De klachten zijn: opvliegers, hartkloppingen en stemmingswisselingen. Dit gebeurt gemiddeld 5 tot 10 keer. Overdag én ‘s nachts.”

En Monique (58) schrijft: “De overgang, die ik nu zeven jaar doormaak, is niet te doen. Ik heb dagen gehad met wel tachtig opvliegers. Nu, na zeven jaar, is het inmiddels iets minder, maar nog steeds erg heftig. Ik heb soms kletsnatte zweetaanvallen.”

De overgang dóet wat met je. Zoveel is duidelijk. Maar dat het zó erg kan zijn, en zoveel invloed kan hebben op je (werkende) leven. Dat weet niet iedereen. Het onderwerp is toch een beetje taboe: over vrouwenkwaaltjes hebben we het niet zo makkelijk en zeker niet over oudere vrouwen-kwaaltjes.

Overgang op je werk?

Maar nu er steeds meer oudere vrouwen op de werkvloer rondlopen - de nettoarbeidsparticipatie nam volgens het CBS de afgelopen tien jaar het sterkst toe bij vrouwen tussen de 55 en 65 (van 49 naar 66 procent) - zal het toch wat vaker op tafel komen. De klachten kunnen namelijk dermate heftig zijn dat het je werk beïnvloedt, blijkt uit onderzoek van het RIVM. Zij vroegen 12.000 werkende vrouwen tussen de 40 en de 66 jaar naar hun overgangsklachten en een derde van de vrouwen met klachten geeft aan beperkingen te ervaren op hun werk.

Als je bedenkt dat we in Nederland zo’n 1,8 miljoen werkende vrouwen van 45 of ouder hebben, dan gaat het om enorme aantallen. In een handreiking die de Stichting van de Arbeid (een overlegplatform van werkgevers- en werknemersorganisaties, red.) deze maand publiceerde, lezen we dat ieder jaar ruim 170.000 vrouwen dusdanige hinder van hun overgangsklachten ervaren dat het invloed heeft op hun werk. “Toch laat meer dan de helft van de vrouwen die beperkingen ervaart, de klachten op het werk onbesproken,” schrijft het RIVM.

‘Het ís ook lastig’

Dat onbesproken laten, daar moet maar eens een einde aan komen, vindt Monique (58 jaar en oud-medewerker bij de ambulance). Zij heeft zoveel last van overgangsklachten dat fulltime werken haar niet meer lukt. Ze somt op: “Heftige opvliegers, droge ogen, pijnlijke spieren en botten, stemmingswisselingen en kletsnatte zweetaanvallen de hele nacht door.”

Ze heeft hormoontherapie geprobeerd en een verdoving van de zenuwknoop die een rol speelt bij opvliegers, maar het mocht niet baten: “Ik kan nog wel werken, maar niet meer volledig. Dat heeft te maken met een geweldsituatie die ik op de ambulance heb meegemaakt, maar óók met overgangsklachten die maken dat ik moeilijker met druk en agressie om kan gaan. Je moet daar gewoon rekening mee houden als het zo extreem is als bij mij.”

Ze is nog heel fit en actief en werkt nu minder uren in een rustigere baan, maar de opvliegers blijven haar uitputten. Iedere nacht weer hoopt Monique dat ze in de eindfase zit als ze badend in het zweet wakker wordt: “Mensen in mijn omgeving ervaren het als lastig en dat ís het ook. Maar negeren helpt niet. Voor een groot deel van de vrouwen is de overgang verschrikkelijk en daar moet maar eens meer aandacht voor komen.”