Bauer is bestuurslid van de energiecoöperatie Zuidenwind, een groep burgers die zich in de afgelopen 10 jaar heeft beziggehouden met het ontwikkelen van duurzame energieprojecten in Midden-Limburg. “4 jaar geleden heb ik mijn vinger opgestoken en gezegd: ‘Dat lijkt mij ook wel wat’”, vertelt hij. “In die tijd trokken er allemaal grote projectontwikkelaars naar Nederweert die contracten sloten met agrariërs en grond opkochten. Wij hebben toen gezegd: ‘Als die verandering aan onze leefomgeving plaats moet vinden, dan kunnen we maar beter zelf aan het roer gaan staan.’”

Verzet rond windparken

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de CO2-uitstoot fors verlaagd moet zijn in 2030. Daarom zijn 30 energieregio’s op dit moment op zoek naar geschikte locaties voor wind- en zonneparken. En dat zorgt bij veel burgers voor verzet zo merken wij in ons onderzoek Klimaatconflict in de polder, want maar weinig mensen staan te springen als er windturbines in hun ‘achtertuin’ verrijzen.

Bauer snapt die emoties wel. “Mensen kunnen van nature best goed tegen veranderingen, maar ze willen niet veranderd worden.” Als mensen de grip op hun leefomgeving kwijtraken is dat een voedingsbodem voor verzet, zo denkt hij. “Als de pinautomaat verdwijnt, de basisschool gaat dicht en dan komt er ook nog een windpark aan de rand van de gemeente. Ja, dan hebben ze het gevoel dat ze het afvoerputje van de gemeente geworden zijn.”

Samen ondernemen

Toch stuit het windpark in Nederweert op weinig weerstand, merkt Bauer. “Natuurlijk krijgen wij ook wel kritische vragen, maar georganiseerd verzet zoals je nu veel ziet, dat zijn we niet tegengekomen.” Dat komt volgens hem ook door de wijze waarop zij het hele proces hebben aangepakt. “Wij zijn buren en daardoor ben je ook gedwongen om anders met elkaar om te gaan. Ik ben niet iemand die een maand of twee een project draait en dan weer weggaat naar Zweden of waar die grote jongens allemaal zitten. Ik woon in Nederweert en mensen hebben mijn telefoonnummer, die weten waar ik woon en die kom ik tegen bij de supermarkt. Ook over 10 jaar nog.”

De sleutel ligt volgens Bauer bij mensen zo snel mogelijk echt bij het proces betrekken én transparantie. Het gaat om vertrouwen en eigenaarschap. “Je moet eerlijk naar elkaar blijven en met elkaar in gesprek gaan over de voor- en de nadelen van zo’n windpark. Loop samen het proces door, dat is belangrijk.” Hij wijst naar een aantal windturbines die even verderop al staan te draaien. “Kijk, die molens daar hebben we ook samen met de omgeving gebouwd. De gemeenschap die onder de molens woont had invloed op het proces en heeft daar nu ook nog eens financieel profijt van.”

Volgende generatie

Want dat is een ander voordeel volgens Bauer van deze vorm van duurzame energie opwekken. “Als je met z’n allen bij elkaar gaat zitten en je gaat echt het gesprek aan dan kunnen mensen die altijd voor de dikste portemonnee gaan ineens heel sociaal worden.” En dat resulteert soms in niet gebruikelijke afspraken over de verdeling van het geld, zo legt hij uit. “Mensen die in een normale ontwikkeling misschien niets of een paar honderd euro zouden krijgen ter compensatie delen nu - net als de grondeigenaar - mee in het project. Dat vinden we met elkaar eerlijker en als je samen onderneemt kan je die afspraken ook gewoon maken. En dan wijs je toch op een andere manier naar die molen, dan zeg je: ‘Dat is een stuk van ons’.”

Dat Bauer de laatste tijd zelf steeds minder tijd overhoudt voor pottenbakken vindt hij daarom ook niet erg. “Als ik als pottenbakker een goede klus binnenhaal dan hebben we het over 1000 euro, hier gaat het om een project van 20 miljoen. Dan is de keuze waar mijn tijd naartoe gaat wel makkelijk gemaakt. De belangen zijn groot, niet alleen financieel. Het gaat ook om verantwoordelijkheid nemen voor de volgende generatie, voor mijn kinderen, maar ook voor de gemeenschap om je heen.”