Werken zoals je zelf wil is lastig voor sekswerkers. Dat blijkt uit de reacties die we krijgen op het verhaal van Jorma. Bij haar stond de politie voor de deur omdat ze haar klanten van de gemeente niet thuis mocht ontvangen. Maar ze is lang niet de enige die dit overkwam, blijkt uit de gesprekken die we voeren met andere sekswerkers. Door gemeentelijke regels gaan ze er financieel op achteruit en hebben ze meer kans op onveilige situaties, stellen ze.
“Het waren twee hele aardige dames hoor. Ze waren vooral onder de indruk van hoe goed ik alles geregeld had en hoe schoon en netjes het overal was. Ja, natuurlijk houd ik het schoon en netjes, het is mijn eigen huis!”
De Noord-Hollandse Joke* is al meer dan 15 jaar sekswerker en het grootste deel van haar klanten ontving ze tot voorkort thuis. Maar als ze op een dag een afspraak met een klant heeft, staat niet hij, maar de politie voor de deur. Ondanks dat de twee agenten onder de indruk zijn van haar professionele manier van werken, is hun boodschap duidelijk. “Ze zeiden: ‘Je moet toch stoppen. Want wat je doet is illegaal’.”
Joke kon alleen verder werken als ze een vergunning zou aanvragen maar al snel komt ze erachter dat ze die nooit zal krijgen: “Als je je wil inschrijven voor een vergunning moet dat op je adres. Maar dan moet in het bestemmingsplan van je huis staan dat je er een bordeel mag openen. In de meeste woonwijken is dit natuurlijk niet het geval.” Ze probeert dus nog even zonder vergunning door te werken, maar als niet veel later nog een keer de politie op de stoep staat, gaat het niet langer. De advertentie voor haar diensten moet per direct offline. “Anders zou ik per dag 1000 euro boete krijgen.”
Privacy
Ook Sofia* heeft meerdere keren een politiecontrole meegemaakt. Ze is zelfstandig escort en werkt voornamelijk in hotels. “Het gaat altijd op dezelfde manier. Je denkt dat je een afspraak hebt met een klant en die doet open. Maar als je eenmaal binnen bent, komt er een heel politieteam de badkamer uitgelopen.”
In de gemeente waar zij woont is het mogelijk om een vergunning aan te vragen, maar toch ziet Sofia dat niet als een optie. “Ik wil graag legaal werken, maar toen ik de voorwaarden voor een vergunning zag, wist ik meteen dat dit niet mogelijk zou zijn.” Sofia komt erachter dat de aankondiging van haar vergunningsaanvraag in het plaatselijke krantje en op de website van de gemeente komt te staan. Haar naam en adres worden dan bekend en dat is iets wat ze absoluut niet wil.
“Je wil niet dat al je klanten weten waar je woont en je wil ook niet dat je buren weten dat ze naast een sekswerker wonen. Er zit nog steeds een enorm stigma op ons werk en ik ken genoeg verhalen van collega’s die door hun buren zijn weggepest of zelfs uit huis zijn gezet door de verhuurder”, aldus Sofia. Ze weet inmiddels niet meer hoe ze haar werk nog moet doen. Voor een exploitant werken heeft ze geprobeerd, maar dat levert haar uiteindelijk te weinig geld op.
Drie klanten op een dag
Joke heeft inmiddels wel werk gevonden in een erotische massagesalon. Ze heeft het naar haar zin, maar ook zij heeft financieel veel moeten inleveren: “Uiteindelijk ben ik goed terecht gekomen hoor. De andere dames die daar werken zijn gezellig. We gaan regelmatig samen uit eten of barbecueën. Maar toch zou ik liever thuiswerken. Daar zijn mijn eigen spulletjes en ik verdien meer. Voor een uur werken krijg ik in de salon van de klant 150 euro en daar moet ik 80 euro van afstaan. Tja, als ik thuis werk gaat er alleen een beetje belasting vanaf.”
Ook een andere sekswerker, Moira Mona*, vertelt ons over de financiële gevolgen van de gemeentelijke regels. Zij moet regelmatig een ruimte huren om vergund haar werk te doen: “Dat is erg duur. Eigenlijk moet ik dan drie klanten op een dag hebben om er nog een beetje aan te kunnen verdienen. Maar dat is bijna geen doen om dat goed te regelen.”
Veiligheid
Moira wil graag in de toekomst een eigen sm-studio beginnen. Stiekem toch af en toe vanuit huis werken is voor haar daarom geen optie. Als ze problemen met de gemeente krijgt of zelfs een strafblad eraan overhoudt dan kan ze haar droom wel vergeten.
Maar veel sekswerkers hebben geen andere optie. De legale werkplekken zijn sinds 2000 gehalveerd en er is simpelweg niet voor iedereen plek. Moira vindt dat de vergunningsplicht sekswerkers in een kwetsbare positie brengt: “Als je een klant hebt die bijvoorbeeld niet wil betalen of geweld gebruikt, dan kan je niet de politie bellen. Want ja, je doet dan ook zelf iets wat niet mag.”
De sekswerkers die wij spreken zijn eenduidig. Ze zouden, net als mensen met de meeste andere beroepen, geen vergunning nodig moeten hebben. Joke: “Weet je wat het is, wij sekswerkers worden al op zoveel manieren anders behandeld. Als je brood bakt voor de kost dan hoef je je ook niet te registreren. Laat ons gewoon met rust en laat ons gewoon ons werk doen.”
*Joke en Moira Mona zijn werknamen, Sofia is een gefingeerde naam.