Hoeveel mensen er echt gedupeerd zijn blijft gissen. De schaamte om er mee naar buiten te treden blijkt groot. Maar er komen tips. Uit binnen- en buitenland. Over verschillende websites, waaronder Matchclub.nl, Flirtplek.nl, Buurtsexen.nl, Mailcafe.club, Passiedate.com en Vinderr.com. Op die laatste website viel de hoogbejaarde opa Dirk als een blok voor ene Dagmar Uit Vriezenveen. De website vermeldt in de algemene gebruikersvoorwaarden dat de profielen op de site fictief kunnen zijn. En dat afspreken niet mogelijk is. Maar of dat dan ook geldt voor het profiel van Dagmar? We nemen tot drie keer toe contact op via het antwoordformulier op de website om antwoord te krijgen op die vraag. Maar krijgen geen reactie.

Ethisch hacker

Om meer inzicht te krijgen in de werkwijze van deze websites schakelen we ethisch hacker Sijmen Ruwhof in. Hij is een computerspecialist die op verzoek van grote bedrijven inbreekt in hun computersystemen. Om zo de beveiliging te checken en leks op te sporen. En hij wil ons in dit onderzoek helpen om de onderste steen boven te krijgen. De eerste keer dat hij hoorde over het fenomeen nepprofielen was toen hackers in 2015 de gegevens van 32 miljoen gebruikers van datingsite Ashley Madison, een populaire site voor vreemdgangers, publiceerden. Die site bleek ook met nepprofielen te werken. ‘Een schandaal. Maar ik had geen idee dat dit in Nederland ook voorkomt.’

Rookgordijn

We duiken in de wereld van datingsoftware, IP-adressen, KvK-nummers, Whois-informatie en brievenbusfirma’s. De mensen achter de foute datingsites hebben meer verstand van informatica en financieel recht dan van eenzame singles bij elkaar brengen, zo lijkt het. Ruwhof spreekt van een rookgordijn. ‘Je ziet aan alles dat ze liever onder de radar opereren. Op de websites hebben ze hun bedrijfsnaam niet ingevuld. Er staan geen adresgegevens op. En de Whois-informatie, waarmee je in principe een eigenaar van een website kunt achterhalen, is ook afgeschermd.’

'Veelkoppig monster’

Stukje bij beetje ontrafelt Ruwhof met ons de wereld achter de foute datingsites. ‘Het gaat om honderden tot duizenden websites. Veel websites worden op hetzelfde IP-adres gehost. En zijn dan vermoedelijk in handen van één eigenaar. Neem de website Vinderr.com. Daar bestaan er nog veertig tot vijftig van.’ We bekijken de sites en zien de gelijkenissen. Van het lettertype, de software en de algemene voorwaarden, tot de nepprofielen. ‘Het is een veelkoppig monster. In handen van een paar handige ondernemers.’ Denkt Ruwhof.

Tip anonieme werknemer

Dan krijgen we een opmerkelijke tip. Van een werknemer bij een bedrijf dat dit soort websites met nepprofielen exploiteert. ‘Ik stuur de eerste berichten vanuit die nepprofielen. Zo’n zestig berichten per dag, op tientallen datingsites.’ Zijn berichten worden vervolgens overgenomen door chatoperators. Dat zijn mannen en vrouwen, die weer op andere platforms tegen betaling chats gaande houden op datingsites. Deze chatoperators weten niet op welke sites ze werken. Onze anonieme tipgever weet dat wel. Hij is met zo’n twintig tot dertig anderen in dienst bij een ondernemer in de fictieve datingbranche. Wroeging heeft hij niet. ‘Ik stuur de berichten en dan ben ik weg. Ik heb niks te maken met de mensen die ze lezen. En bovendien, het is niet strafbaar wat we doen.’

D Support

Maar als het niet strafbaar is, waarom komen we er dan niet achter van wie bijvoorbeeld de website Vinderr.com is? Terwijl je als bedrijf verplicht bent om geografische gegevens zoals een adres en telefoonnummer, en een geldig KvK-nummer op de website te vermelden. Ruwhof vindt drie aanwijzingen die leiden naar het bedrijf D Support uit Zutphen. Een dochteronderneming van MStream uit Noord Holland. We nemen contact met ze op.

‘Bedrijfstak moet op de schop’

De directeur erkent dat hij verantwoordelijk is voor de software en voor de betalingen op websites als Vinderr.com. Maar hij benadrukt dat de domeinnamen zelf niet van hem zijn. Van wie dan wel blijft voor ons onduidelijk. ‘Die gasten zijn in Nederland blijkbaar niet aan te pakken’, reageert Ruwhof. ‘Het is al dertien jaar aan de gang en er is nog nooit een rechtszaak geweest of een boete uitgedeeld.’ Hij vindt dat onbegrijpelijk. ‘Het zijn de mensen die niet zo handig zijn op internet die er intrappen. En het grote brein achter de datingsoftware, verdient er miljoenen mee. Als je dit prima vindt, heb je ethisch wel echt een probleem.’ Wat Ruwhof betreft moet deze bedrijfstak dan ook zo snel mogelijk op de schop. ‘Daten is op deze manier een mijnenveld.’

Toezichthouder Autoriteit Consument en Markt maakt binnenkort bekend of er maatregelen genomen kunnen worden.