Een opmerkelijke advertentie in de Volkskrant vandaag bagatelliseert het coronavirus door het met de griepgolf van een paar jaar eerder te vergelijken. Na een digitale zoektocht hebben we de plaatser van dit bericht gevonden. Volg onze zoektocht naar deze anti-vaxxer, die de huidige corona-crisis aangrijpt om misinformatie te verspreiden.

Twitteraar en collega @JaapFriso komt vanochtend een advertentie tegen in de Volkskrant. Daarin wordt een kort pleidooi 'ter overdenking' ingebracht. Kort samengevat is het coronavirus grote paniekzaaierij, omdat 'tijdens het griepseizoen 2017/2018 stierven er 525 mensen per week aan de griep, wat neerkomt op 75 mensen per dag.'

Dat het coronavirus gelijk staat aan een eenvoudige griep is een theorie die we de afgelopen weken op meerdere complotsites zijn tegengekomen. Voor de duidelijkheid: slechts 0,1 procent van de mensen met griep sterft daaraan, terwijl het sterftecijfer voor het coronavirus varieert van minder dan één tot vier procent. Het coronavirus is dus minstens tien keer dodelijker dan een griepje.

Zoektocht naar de plaatser

Terug naar de advertentie, waarin een url wordt genoemd: corona-nuchterheid.nl. Op die website wordt het verband gelegd naar de aanleg van 5G-netwerken; eveneens een theorie die wij vaak zijn tegengekomen op sites die nepnieuws verspreiden. Uiteraard klopt daar ook niets van.

We hebben de domeinnaam ingevoerd in de WHOIS-search van SIDN, de stichting die de registratie van .nl-domeinnamen beheert. Via die zoekopdrachten vind je soms het administratieve contact. Dat is de persoon die dit domein heeft geregistreerd. Daar vinden we het mailadres van iemand met de naam C.G. Faasse.

AntiVax2.jpg

Nu willen we weten of dit mailadres al langere tijd in gebruik is. Het zou kunnen dat iemand probeert deze man zwart te maken door een mailadres met zijn naam erin te gebruiken. We zoeken dus naar bewijs dat het mailadres niet zeer recent is aangemaakt.

Via de website Have I Been Pwned kun je zoeken of jouw mailadres ooit in een datalek is voorgekomen. De website meldt of jouw mailadres en wachtwoorden in zo’n datalek staan vermeld, via welke dienst en op welke datum dat lek was.

Wij gebruiken deze dienst niet om de wachtwoorden van het gevonden mailadres te vinden, maar om te verifiëren of dat mailadres al voor langere tijd in gebruik is. En ja, we krijgen één resultaat terug op ons mailadres, namelijk een datalek in 2017. We kunnen er voorlopig vanuit gaan dat C.G. Faasse de advertentie heeft geplaatst.

AntiVax3.png

Wij zijn daarnaast benieuwd of deze persoon naast corona-nuchterheid.nl nog meer websites in de lucht heeft. Op ViewDNS kun je zoeken naar websites die op dezelfde server worden gehost. Daar komen we een website in oprichting tegen: socrates2030.com. Het moet een website worden waar mensen zelf complottheorieën kunnen beoordelen. In combinatie met de eerder gevonden valse claims over het coronavirus belooft dat niet veel goeds.

AntiVax3b.jpg

Op deze manier (en via @MartijnvanLaar) vinden we nog een website in opbouw waar het huidige vaccinatiebeleid in twijfel wordt getrokken, genaamd vaccinsite.nl. Ook in dit geval is C.G. Faasse de persoon die het domein heeft geregistreerd.

'Van het een kwam het ander'

Tegelijkertijd vinden we via een tip van RTL-collega @jasperbunskoek een Volkskrant-interview uit april 2019 met ene Kees Faasse. In dat interview vertelt Faasse dat hij tegen vaccinaties is. Daaruit komt een beeld naar voren van een wantrouwende man die door persoonlijke omstandigheden richting complottheorieën is gedreven. Twee kinderen in zijn naaste omgeving hebben de diagnose autisme. Zijn broer stuurde hem een video van een bekende anti-vaxxer, die bekend staat om zijn standpunt dat vaccinaties een oorzaak kunnen zijn voor autisme, 'en van het een kwam het ander.'

Faasse tuigt een protestkar op waar vanaf hij (wederom tegen al het wetenschappelijke bewijs in) tekeer gaat tegen het Nederlandse vaccinatiebeleid. Op 2 november 2019 wordt hij door De Gelderlander geïnterviewd over zijn tochten door zijn woonplaats Doetinchem. Op de foto bij het artikel is nog een url zichtbaar, namelijk oervaccin.nl. De administratieve persoon daarvoor is een bedrijfsnaam: C.W. Faasse Beheer bv.

AntiVax4.jpg

De namen C.W. en C.G. Faasse verschillen iets van elkaar. We zoeken even door op de bedrijfsnaam en komen in een uittreksel van de Kamer van Koophandel tegen dat het bedrijf gevestigd is in Doetinchem: dezelfde plaats waar De Gelderlander meneer Faasse interviewde. Daarnaast wijst ook de website cd-rek.nl naar dezelfde administratieve persoon en plaats.

We sturen een terugbelverzoek naar het oorspronkelijke mailadres. Deze mail wordt (met ons in de cc) doorgestuurd naar het mailadres info@cd-rek.nl. De zoektocht is dus afgerond. Het gaat om dezelfde persoon. Nu nog het commentaar en uitleg van meneer Faasse.

AntiVax5.jpg

'Het andere geluid'

Eigenlijk wil hij niet met ons praten. Via de mail houdt hij het kort: "De reden waarom wij deze advertentie in de Volkskrant plaatsen is dat als wij het niet doen, doet niemand het blijkbaar. Het andere geluid kun je nu alleen maar horen bij Jensen.nl en niet bij KRO-NCRV." Op de vraag of hij nog meer advertenties heeft geplaatst, zegt hij dat dit de enige is. Hij bevestigt dat hij vorig jaar tien advertenties in de Volkskrant en NRC wilde plaatsen, maar dat is toen geannuleerd. De prijs voor zo’n advertentie ligt rond de 800-900 euro.

Collega-journalist Vincent Verweij heeft meer geluk. Hij kreeg telefonisch contact met Faasse sr. Daaruit blijkt dat hij samen met zijn zoon Kees jr. de advertentie heeft geplaatst: dat verklaart ook C.W. en C.G. Faasse.

"Het is een tegengeluid dat in de media volledig ontbreekt", zegt Faasse sr. "Het wordt doodgezwegen", om vervolgens moeiteloos de vergelijkingen met 5G te maken. "Is het toeval dat juist Seattle, Milaan en Wuhan, waar de eerste corona-gevallen waren, ook de proeftuinen zijn voor 5G-experimenten?" Nee, dat zou je geen toeval kunnen noemen, maar die 5G-proeftuinen zijn ook een hoax, in de wereld gebracht door een groot netwerk van nepnieuws-verspreiders en ufo-deskundige John Kuhles.

We leggen Faasse de logische vraag voor dat de huidige maatregelen toch zijn bedoeld om een veelvoud van het aantal doden van de griepgolf in 2018 te voorkomen? Als er niks gedaan wordt, vallen er misschien wel honderdduizenden slachtoffers? Faasse: "Dat zijn allemaal aannames, is tot nu toe niets van gebleken. Ik geloof er niks van."

"Ik ben een anti-vaxxer, daar kom ik recht voor uit. Ik hoop dat de advertentie vandaag en de website van mijn zoon iets los maken. Dat het mensen aan het denken zet." Het heeft Pointer en een flink aantal online onderzoekers in ieder geval op een digitale zoektocht gezet.

'Onvoldoende kennis van zaken'

Harald Wychgel, woordvoerder van het RIVM, bevestigt dat de cijfers in de advertentie kloppen. Maar daar zit een belangrijke kanttekening bij. "Het grote verschil is dat er in de bevolking veel weerstand en immuniteit is tegen de normale griep, ook doordat kwetsbare mensen en ouderen de griepprik krijgen", legt Wychgel uit.

"In een griepseizoen worden maar enkele honderdduizenden mensen besmet met het virus. Tegen COVID-19 heeft niemand nog immuniteit." Het coronavirus kan dus potentieel alle Nederlanders besmetten. "Als we niks doen, raken de IC-bedden snel op en zullen heel veel mensen overlijden. We zullen een veelvoud zien van de griepdoden die we in 2017/2018 hadden. Dus deze advertentie en website zijn duidelijk gemaakt door iemand die onvoldoende kennis van zaken heeft."

Makers

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.