Deze winter wat extra vitamines bijslikken? Verschillende bedrijven bieden ‘gepersonaliseerde’ vitamineabonnementen aan. Door online een reeks vragen te beantwoorden, krijg je als consument een vitaminepillenpakket geadviseerd. Maar die vragen in combinatie met het daaruit voortvloeiende advies voor specifieke supplementen zijn vaak in strijd met de geneesmiddelenwet.
56% van de Nederlanders slikt zo nu en dan extra vitamines bij en online wordt daar slim op ingespeeld. Bedrijven als Vitaily, Viteezy en Mr. And Mrs. Green bieden abonnementen voor voedingssupplementen aan en bekende influencers als Jessie Jazz Vuijk hebben hun eigen vitaminelijn. Voor de serie Pointer Checkt maken we een video over deze vitaminepillenaanbieders. Heb je deze nog niet bekeken? Kijk deze dan zeker even, want hierin leggen we alles uit over wat er wel en niet klopt over deze ‘gepersonaliseerde’ vitamineabonnementen. (Vanaf woensdag 4 januari om 16.00 uur te zien.)
In de online quiz van Your Daily Health staan vragen als: ‘Wat is je leeftijd?’ en ‘Wat is je geslacht?’, maar ook: ‘Heb je regelmatig last van een blaasontsteking?’ of ‘Heb je last van obstipatie?’. Your Daily Health Pack, is het bedrijf van de bekende influencers Kaj Gorgels en Jessie Jazz Vuijk. Daarin staan volgens De Keuringsraad ontoelaatbare medische claims. De Keuringsraad beoordeelt reclame-uitingen voor voedingssupplementen, geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. ‘’Die vragen wekken de suggestie dat voedingssupplementen medische problemen oplossen of voorkomen’’, zegt Janine Galjaard, directeur van de Keuringsraad. ‘’Dat is in strijd met de geneesmiddelenwet, want voor alle voedingssupplementen geldt dat je daar geen medische claims bij mag maken.’’
Your Daily Health Pack laat in een schriftelijke reactie weten dat er “Nergens claims worden gemaakt dat de producten die worden verkocht medische klachten zouden kunnen verhelpen”. Galjaard zegt: ‘’Ze zijn dus wel degelijk op de hoogte van de regels die gelden, maar op deze manier een omweg maken om toch de verwachting te wekken dat hun product bepaalde problemen oplost.’’
Valse verwachtingen
Twee andere aanbieders, Mr. and Mrs. Green en Viteezy werken met vergelijkbare vragenlijsten en daar worden volgens Galjaard dezelfde fouten gemaakt: ‘’Bij Mr. and Mrs. Green begint de vragenlijst neutraal met vragen over voeding en lifestyle. Maar vervolgens komen er heel veel vragen over medische problemen.”
Als je de vragenlijst hebt ingevuld, krijg je het resultaat per mail toegestuurd. “Vervolgens kom je terecht op een pagina waar voedingssupplementen worden aangeprezen met medische claims”, zegt Galjaard. “Bij het supplement Caprylzuur staat bijvoorbeeld: ‘heeft de eigenschap om schimmels, bacteriën en virussen tegen te gaan’. Zo presenteer je dit product als geneesmiddel en wek je bij de consument de verwachting dat hun medische klacht verholpen kan worden met dat product.’’
Mr. and Mrs. Green laat aan Pointer weten dat ‘De online test is ontwikkeld door een orthomoleculaire therapeut en slechts een indicatie is op bijvoorbeeld de leef- en eetgewoonten van de consument. Dit betekent niet dat wij de reguliere medische wetenschap uitsluiten. Bij daadwerkelijke gezondheidsklachten verwijzen wij altijd onze klanten door naar een medisch regulier specialist. Wij geloven in de kracht van supplementen, maar slechts als ondersteuning van de gezondheid.'
Viteezy werd in het verleden al een keer op de vingers getikt door de Keuringsraad voor het niet naleven van de regels rond gezondheidsclaims. De aanbieder laat weten dat in hun huidige vragenlijst geen medische claims worden gemaakt, ondanks dat de Keuringsraad beweert dat dit wel zo is. Viteezy geeft aan graag in gesprek te gaan met De Keuringsraad om zo hun vragenlijst te verbeteren.
Verbetering
Ook Vitaily gaat volgens de Keuringsraad de fout in met hun online vragenlijst. Het bedrijf biedt een ‘alles-in-één multivitamine’-pakket aan. Op de site kun je test doen om erachter te komen of je ‘wat extra vitamines en mineralen nodig hebt’.
Bij die test worden volgens de Keuringsraad medische en ontoelaatbare gezondheidsclaims voor ingrediënten gemaakt. Onder de vraag ‘Heb je moeite met in slaap komen?’ staat: ‘Magnesium is een anti-stressmineraal, dat betrokken is bij meer dan 300 biochemische reacties in je lichaam. Het helpt onder meer je spieren en hersenen te ontspannen en ondersteunt de aanmaak van melatonine, waardoor magnesium je kan helpen om in slaap te vallen (en dus goed uit te rusten).’
Galjaard: “Je kan voor Magnesium niet claimen dat het helpt om in slaap te vallen, dus ook dit is een valse medische claim.’’ In een reactie laat Vitaily weten naar aanleiding van onze bevindingen ‘naar de vragenlijst te gaan kijken en de suggestieve vragen eruit te halen.’
Boete
Galjaard hoopt dat de bedrijven de vragenlijsten zullen aanpassen volgens de geldende voorwaarden: ‘’Een voedingssupplement op de markt brengen als geneesmiddel is gewoon strafbaar. Het kan de gezondheid van de consument beschadigen. In eerste instantie sturen wij een waarschuwing naar bedrijven die volgens ons de regels overtreden. Mocht er geen verbetering komen, dan kunnen we onze melding doorsturen naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoreit (NVWA). De NVWA kan boetes van soms 150.000 euro opleggen aan de bedrijven.”
*In de eerdere versie van dit artikel stond dat ‘influencer Rens Kroes een eigen vitaminelijn heeft’. Dat was niet correct en komt ook niet zo in de video voor. Dat is in deze versie aangepast.
