Ook jonge kinderen hebben soms al beginnend gehoorverlies, zo blijkt uit onderzoek. En dat baart gezondheidspsycholoog Lisanne de Regt zorgen. “Er is nog een wereld te winnen in het beschermen van kwetsbare kinderoren.”
Gehoor is een lastig en complex thema, zegt gezondheidspsycholoog De Regt. “Er zijn veel knoppen waar je aan moet draaien om op een gezonde manier met je oren om te gaan. Je hebt je oren altijd bij je en je hebt van jongs af aan met blootstelling aan (te) hard geluid te maken. Het houdt niet op met veilig luisteren naar een koptelefoon of alleen maar oordoppen in als je uitgaat.”
De Regt is verbonden aan VeiligheidNL, een organisatie die zich onder andere richt op het voorkomen van gehoorklachten door middel van voorlichting. Scholen zouden veel meer kunnen doen om kinderen en jongeren bewust te maken, vindt ze. Maar gehoor bungelt op dit moment nog vaak onderaan de prioriteitenlijstjes. “Het leeft nog onvoldoende op scholen. Je ziet in het voorgezet onderwijs wel iets meer aandacht, dan in het basisonderwijs. En op de zogenoemde ‘Gezonde Scholen’ (red. Scholen waar structureel meer aandacht is voor gezondheid en leefstijl) is er ook wel aandacht voor. Maar in het algemeen merken wij dat veel scholen pas beseffen dat het belangrijk is als wij het gesprek met ze aangaan.”
Dat veilig omgaan met je gehoor hoger op de agenda van scholen moet komen, is volgens De Regt glashelder. Hoewel er niet structureel gemonitord wordt hoe het gaat met het gehoor van de jeugd, zijn er wel cijfers waar ze van schrikt. De Regt: “De cijfers die voor ons beschikbaar zijn, zijn onder andere die van een onderzoek uit van het Erasmus MC. Daaruit blijkt dat 1 op de 7 jongeren tussen de 9 en 11 jaar al licht gehoorverlies heeft. Daar maak ik mij wel zorgen over.”
Harde muziek op hockeyfeest
In ons onderzoek Piepende oren komen we in contact met Lysette. Ze is moeder van twee dochters (6 en 9 jaar). Zelf werd Lysette geboren met een gehoorbeperking en daarom naar eigen zeggen extra alert op het gehoor van haar kinderen. Ook zij ervaart dat haar kinderen soms worden blootgesteld aan volgens haar (te) hard geluid. “Laatst nog was mijn oudste dochter op een hockeykamp en daar stond het geluid zo hard dat zij klaagde over pijn aan haar oren. Dat lijkt mij niet de bedoeling van een feestje voor jonge kinderen.”
Maar wat is te hard geluid voor jonge kinderoren? Het RIVM heeft richtlijnen opgesteld voor feesten met kinderen en jongeren. Zo stelt het RIVM dat je kinderen onder de 13 jaar op een feestje beter niet kan blootstellen aan meer dan 91dB (ongeveer het geluid van een voorbijrazende trein of een drukke kroeg). Ter vergelijking: voor volwassenen geldt volgens de Gezondheidsraad 100dB.
Geen beleid en geen metingen
Extra voorzichtigheid van kinderoren is belangrijk omdat het gehoor van kinderen nog vol in ontwikkeling is, vertelt De Regt. “Met daarbij ook het gegeven dat je van kinderen zelf natuurlijk minder kan verwachten dat zij zichzelf beschermen tegen te hard geluid. Die combinatie maakt dat de grens lager ligt dan bij volwassenen.”
Maar of die 91 dB overal wordt gehanteerd als het gaat om feestjes voor kinderen, betwijfelt de gezondheidspsycholoog. “Scholen hebben vaak geen beleid als het gaat om geluidsnormen. En ik denk eerlijk gezegd ook niet dat op veel scholen gemeten wordt hoe hard het geluid nu precies staat.” En dat zou De Regt in de toekomst wel graag anders zien. “Ik denk dat het wel goed is als het wordt vastgelegd in het beleid van een school. Dat het niet alleen maar afhangt van een bevlogen docent die zich er tegenaan bemoeit, maar dat het ook echt beklijft dat het belangrijk is.”
Op het hockeykamp van de dochter van Lysette werd gelukkig aan de volumeknop gedraaid toen zij aan de bel trok.