Gordelroos komt van hetzelfde virus als waterpokken, legt Richard uit. “Bij mensen die waterpokken hebben gehad, is dat virus latent aanwezig. En bij stress of spanning kan het opkomen.” Dat is wat gebeurde bij Richard. Hij had er zoveel last van, dat hij bij een anesthesist terechtkwam. “Die heeft mij toen een ruggenprik gegeven, voor een blokkade in de zenuwen, maar dat hielp niet,” zegt hij. “Vervolgens kreeg ik pleisters die de pijnlijke zenuw moesten doodmaken, maar dat deed ook niets. Dus uiteindelijk kreeg ik Palexia voorgeschreven.”

Verslaafd aan opioïde

Palexia bevat de werkzame stof tapentadol. Die stof valt onder de opioïden, sterke pijnstillers uit dezelfde familie als de meer bekende pijnstillers morfine, oxycodon en fentanyl. Artsen schrijven ze vaak voor na operaties, maar soms ook bij hevige chronische pijn, zoals bij Richard. “De anesthesist gaf me de medicijnen en zei dat hij niet meer voor me kon doen,”vertelt Richard.

Maar wat hem niet duidelijk werd verteld, is dat Palexia een sterk verslavende werking en veel bijwerkingen kan hebben. “Ik was sowieso eigenwijs, ik slikte minder dan de dosis die de arts had voorgeschreven. Maar na een jaar dacht ik, die medicijnen doen niets, ik stop er gewoon helemaal mee.” Dat viel tegen. “Toen ik de medicijnen niet meer nam, lag ik soms te rillen en beven in bed. Ik bleek verslaafd.”

Psychische klachten

Met die afkickklachten ging Richard naar de anesthesist. “Die zei dat ik een beetje moest doorbijten en dat het dan wel weer goed zou komen.” Ook een andere anesthesist waar Richard naartoe ging voor een second opinion, zag de ernst van zijn situatie niet direct in.

Ondertussen kreeg Richard wel steeds meer psychische klachten, die vaker voorkomen als bijwerking van opioïden. “Ik was heel erg in mezelf gekeerd, ik kreeg problemen op mijn werk. Men vond mij geen fijne collega meer. En ik kreeg thuis problemen met mijn vrouw, omdat ik mezelf buitenspel zette en niets meer van mezelf liet zien. Het heeft me bijna mijn huwelijk gekost.”

Naar de afkickkliniek

Op een gegeven moment zag de tweede anesthesist toch in dat Richard hulp nodig had. Ze stuurde hem naar de huisarts en uiteindelijk kwam hij terecht bij een verslavingskliniek die gespecialiseerd is in het afkicken van opioïden als pijnstiller. Daar doorliep hij vorig jaar zomer een traject met onder andere een psycholoog en een systeemtherapeut, die zorgden dat hij de pijnstillers kon afbouwen.

Hoewel hij nu van zijn verslaving af is, is de zenuwpijn er nog steeds. “Maar daar heb ik mee leren omgaan,” aldus Richard. “In de kliniek gaven ze daar cursussen over, en ik ben sowieso iemand die zich over dat soort dingen heen probeert te zetten.”

Had ik ze maar nooit genomen

Inmiddels heeft hij er spijt van dat hij de pijnstillers ooit is gaan slikken. “Zulke dingen gaan heel sluipend. Je arts zegt: ‘Hier heb je een pilletje’. Het wordt heel makkelijk gegeven. En pas later kom je erachter dat je er niet zomaar mee kunt stoppen. Als ik dit allemaal eerder had geweten, had ik ze überhaupt niet genomen.”