In de Bollenstreek is een groot tekort aan legale huisvesting voor de duizenden arbeidsmigranten die in de regio werken, waardoor ze vaak op illegale plekken moeten slapen. Bedrijven in de regio, zoals tuinders en distributiecentra, zijn wél afhankelijk van de inzet van buitenlandse werknemers. “Het zijn ingewikkelde belangenafwegingen”, reageert Burgemeester Lies Spruit van Lisse tegenover onderzoeksplatform Pointer (KRO-NCRV).
Burgemeester Spruit vindt het schrijnend dat de economie in de Bollenstreek gebaseerd is op situaties die soms neigen naar uitbuiting: “In sommige situaties is dat zo, dat klopt.”
Het tekort aan huisvesting leidt tot beroerde situaties. In juni was Pointer aanwezig bij een grote controle van de gemeente Lisse in een bedrijfspand waar veertig jonge Spanjaarden woonden , terwijl dit in strijd was met het bestemmingsplan. Volgens de eigenaar van het pand, Michael van der Laan, woont tachtig tot negentig procent van de arbeidsmigranten die hij huisvest op illegale plekken. Niemand weet hoeveel arbeidsmigranten er precies in de streek wonen. Dat maakt ze extra kwetsbaar voor uitbuiting. Ze staan niet ingeschreven bij de gemeente en kunnen met veel te veel mensen op onveilige plekken wonen, zonder dat dat iemand daar zicht op heeft.
Het tekort aan huisvesting houdt ondernemers in de regio niet tegen om arbeidsmigranten in dienst te nemen. Onderzoek van adviesbureau Decisio uit 2019 laat zien dat de hoeveelheid arbeidsmigranten die werkzaam zijn in de Duin- en Bollenstreek sinds 2010 vervijfvoudigd is. De verwachting is dat het aantal alleen maar zal toenemen. Dennis van der Voort, voorzitter van de ondernemersvereniging en de Taskforce Huisvesting Arbeidsmigranten, vindt het een groot probleem dat er niet genoeg slaapplekken zijn. Maar hij erkent ook dat dit het bedrijfsleven niet tegenhoudt om arbeidsmigranten in dienst te nemen: “Ondernemers willen gewoon ondernemen”, laat hij aan Pointer weten.
Huisvesting arbeidsmigranten wordt gedoogd
Vastgoedondernemer Michael van der Laan ziet dat een deel van de illegale huisvesting wordt gedoogd. “We zijn continu met de gemeente in gesprek om huisvesting om te zetten naar legale situaties.” Maar dat lukt volgens Van der Laan niet. Burgemeester Spruit erkent dat in Lisse arbeidsmigranten wonen op plekken waar dat eigenlijk niet mag, en dat de gemeente dit toestaat: “Het is vervelend dat er situaties zijn die niet aan de wetten en regels voldoen. Maar in dit geval is dat zo, dat klopt.”
In de regio Holland-Rijnland werd in 2014 een convenant gesloten met daarin het doel om 8000 slaapplekken te realiseren voor arbeidsmigranten. Acht jaar later zijn er nog geen duizend legale plekken bijgekomen terwijl de behoefte is toegenomen, geven lokale bronnen aan. Gemeenten in de regio willen liever niet dat arbeidsmigranten in woonhuizen trekken die bedoeld zijn voor gezinnen. “Het aanwijzen van locaties is ingewikkeld. Zoveel grootschalige locaties hebben we niet en je moet ook met de gemeenteraad en de omgeving tot overeenstemming komen. Bij mijn weten hebben we in Lisse nooit een aanvraag gehad voor grootschalige huisvesting”, legt burgemeester Spruit uit.
Bekijk hier deel 1 van onze uitzending over arbeidsmigranten: Wie stopt de uitbuiting van arbeidsmigranten?
Bekijk hier deel 2 van onze uitzending over arbeidsmigranten: Mag de arbeidsmigrant ergens slapen?
Wederhooor
In de uitzending van 30 oktober 2022 over de illegale huisvesting van arbeidsmigranten in de Bollenstreek, neemt bewoner Michel Braam ons mee door zijn buurt. Hij wijst daarbij verschillende panden aan waar hij zich zorgen maakt over de huisvesting van arbeidsmigranten. De eigenaar van één van die woningen, waar brand heeft plaatsgevonden zoals Braam aangeeft, heeft aan Pointer laten weten zich niet te herkennen in het beeld dat door Braam wordt geschetst. Er wonen arbeidsmigranten, maar die zouden zeer tevreden zijn met de woonomstandigheden. De mensen die in het huis woonden hadden niks te maken met uitzendbureaus, volgens de eigenaar.
