Zo’n twintig kilometer ten noorden van Schiphol woont Winnie de Wit in het pittoreske Assendelft, kenmerkend voor haar groene Zaanse huisjes en lommerrijke weilanden. Maar boven het huis van De Wit komen twee aanvliegroutes naar Schiphol samen, waardoor er elke 70 seconden een vliegtuig op zo’n 600 meter hoogte overvliegt. “Ik heb een landingsbaan boven m’n voor- en achtertuin”, merkt De Wit op.

Dertig jaar geleden is De Wit samen met haar man in de Zaanstreek neergestreken. In die jaren erna zag ze Schiphol groeien en uitbreiden. “We hebben de afgelopen dertig jaar alleen maar te maken gehad met constante uitbreiding, vanuit het economische belang. Er werd niet naar ons omgekeken. Isolatiemaatregelen en compensatieregelingen zijn gewoon een fooi om vervolgens weer de andere kant op te kunnen kijken.”

‘De lobby-oma’

De Wit doopt zichzelf om tot ‘de lobby-oma’, omdat ze wil opkomen voor de leefomgeving van haar kleinkinderen. Voor haar huis loopt een bruggetje het water over. Vanaf die plek meet ze vaak het aantal decibel van de overvliegende vliegtuigen. Ze wijst omhoog, naar ‘een mugje’ van Transavia. De meter zegt 72 decibel, ongeveer het geluid van een luide radio. Even later scheert er een viermotorig toestel van Qatar Airways langs, met een piek van boven de 80 decibel. 

Maar veruit de meeste hinder ondervindt De Wit van de vrachtvliegtuigen die ‘s nachts overkomen. “Dat geluid voelt als ‘onweer’. Het is onvoorspelbaar, en zorgt voor een schrikreactie. Om in slaap te komen leg ik m’n ene oor op het kussen, en in m’n andere oor stop ik mijn vinger.”

‘Stop de nachtvluchten’

Wethouder Wessel Breunesse kent de klachten van de inwoners van Zaanstad. GGD-onderzoeken tonen aan dat 45 procent van de inwoners van Assendelft aan ‘slaapverstoring’ lijdt. “Dat is gewoon veel te veel en je kan hieruit ook opmaken dat dit geen individueel probleem, maar een collectief probleem is” 

Breunesse pleit daarom voor een onmiddellijke stop op alle nachtvluchten. “Er zijn nu zo’n 30.000 nachtvluchten. Stop daarmee. Dan kun je een echte oplossing bieden aan inwoners.”

Daarnaast vindt hij dat bewoners juridisch moeten worden beschermd tegen lawaai. Dat is nu wel geregeld voor de industrie, of lawaai door wegverkeer, maar niet voor de luchtvaart. “Zorg dat je een duidelijke geluidsnorm hebt, waar individuele burgers ook rechten aan kunnen ontlenen in het geval dat die wordt overschreden."

Bewoners versus De Nederlandse Staat

Samen met tal van andere omwonenden van Schiphol klaagt De Wit nu de Nederlandse Staat aan. Ze eist een gedwongen krimp van de luchthaven. De landsadvocaat geeft aan dat, wat de rechter ook bepaalt, Schiphol niet mag krimpen vanwege internationale verdragen met onder andere de Verenigde Staten. De rechter doet op 20 maart uitspraak in deze zaak.

Ondertussen werkt de overheid aan een nieuwe indeling van het luchtruim. Op dit moment telt Nederland drie aanvliegroutes voor vliegverkeer. In de plannen komt daar rond 2026 een vierde aanvliegroute bij, waarbij vliegtuigen zullen aankomen via de provincies Gelderland en Utrecht. Ook al betekent dat in potentie minder hinder voor De Wit, ze begrijpt niets van de plannen voor een vierde aanvliegroute “Je weet welke schade je mens en natuur toebrengt. Dat ga je dan over een heel nieuw gebied uitstrijken. Ik vind dat echt ongelofelijk en de mensen daar hebben geen idee wat hun te wachten staat.”

Luister naar het verslag van Tom Veldhuijzen:

Bekijk hieronder de tv-uitzending over de nieuwe aanvliegroute van Schiphol terug: