Andy van der Meijde die op een rokend tosti-ijzer slaat alsof het een gokkast is. Wesley Sneijder als Koning Toto. Overal in Nederland zie je nu reclames voor virtuele gokpaleizen. Hier is dat nieuw: sinds 1 oktober 2021 hebben enkele bedrijven een vergunning gekregen voor online gokken. België zette deze stap al tien jaar eerder. Drie Belgische verslavingsexperts vertellen wat dit met Belgen deed.
We spreken hen voor ons onderzoek naar Online gokken.
''Ineens stonden we er hoofdschuddend bij'' vertelt Katleen Peleman onthutst. ''Voordat je het wist hoorde gokken en sport gewoon bij elkaar.'' Peleman is directeur bij het Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) en maakt zich zorgen over hoe snel gokken normaal is geworden in de Belgische samenleving. ''Het is zo gewoon geworden om bij een wedstrijd even je gsm erbij te pakken en snel een 'wedje te doen'. Dat soort zaken zijn heel moeilijk terug te draaien.''
Ook in Nederland moeten we eraan geloven. De regering vindt dat gokkers beter beschermd moeten worden tegen oplichting en verslaving, en stelt dat we dit kunnen doen door vergunningen te verlenen aan gecontroleerde online casino’s. De politiek sprak meer dan tien jaar erover, en oktober vorig jaar was het dan zover. Goksites én reclames werden toegestaan. Alles om de gokker uit de onveilige illegale markt te halen.
België had dezelfde gedachte laat onderzoeker van de VAD Jolien Moernaut weten. ''Hier zeggen ze ook: we gaan kanaliseren naar het gereguleerd aanbod, waar men dan veiliger kan spelen''.
Meer gokkers
In België is het aantal mensen dat gokt gestegen sinds online gokken is toegestaan, zegt Peleman: ''Als je de verslagen leest van de kansspelcommissie dan zie je dat de online omzet enorm is gegroeid''. De stijgende omzet, is een duidelijke indicatie dat er ook meer spelers zijn die risicovol spelen of verslaafd zijn volgens haar.
Het zorgwekkende is volgens onderzoeker Ciska Wybo, dat het ook veel jongeren zijn die gaan gokken. Wybo: ''We hebben recent een rapport gepubliceerd waarin een enquête is afgenomen onder studenten. Het percentage dat in het jaar 2017 heeft gegokt was 9,8 procent, in 2021 is dit gestegen naar 22,4 procent. Dat is een verdubbeling''. Studenten die regelmatig gokken, ongeveer 1 keer per week, doen dat vooral op sportwedstrijden.
Extra maatregelen
Om de gokker beter te beschermen tegen verslaving werd de Belgische kansspelwet al in 2019 gewijzigd. Er kwamen onder meer restricties voor gokreclames en consumenten konden ‘maar’ 500 euro per week op hun account storten. Ter vergelijking: in Nederland kan je bij online casino’s 5 duizend euro per dag storten.
Toch is dit lang niet genoeg, vindt Moernaut: ''De Belgische kansspelwet is complex en dus vinden aanbieders altijd achterpoortjes op alle regels.'' Ook het limiet van 500 euro per week vinden de onderzoekers een wassen neus. Wybo: ''Het is goed dat er een standaard limiet is gekomen. Maar dit limiet geldt per aanbieder. Er zijn nu zo’n 35 legale online casino's in België, dat betekent dat je 35 keer 500 euro per week uit kan geven''. Peleman: ''Wij hebben dan ook geadviseerd om dit te koppelen, maar het zou technisch zeer moeilijk zijn. Het is een kwestie van prioriteiten stellen''.
Maar de onderzoekers benoemen ook positieve ontwikkelingen. De VRT, de Belgische publieke omroep, heeft na veel kritiek beloofd om gokreclames tegen 2025 tot een minimum af te bouwen. Op de digitale kanalen is er jaarlijks 20 procent minder gokreclame te zien. ''Daarmee is de omroep eigenlijk vrijwillig strenger dan de wet en wij hopen dan ook dat er snel navolging zal komen.''