SP-lijsttrekker Gerrie Elfrink laat in een campagnevideo het klassieke socialistische geluid horen: politici verdienen veel te veel. Volgens Elfrink krijgen Europarlementariërs elke maand 13.000 euro op hun rekening en krijgen Eurocommissarissen zelfs een amusements-toelage. Een wat? De bewering klopt, maar het is niet de hele waarheid, blijkt uit onderzoek in het kader van de Factcheck-marathon in aanloop naar de Europese verkiezingen.
Bron van de bewering
Met 15.000 volgers is de SP (Socialistische Partij) niet heel groot op Instagram, maar ze zijn er in deze campagnetijd wel actief en plaatsten dagelijks meerdere video’s. In een video van maandag 3 juni richt lijsttrekker Gerrie Elfrink zijn pijlen op de salarissen en vergoedingen van de Europarlementariërs. "13.000 euro, dat is wat Europarlementariërs elke maand op hun rekening krijgen”, zegt hij.
En even later: "Politici in Brussel nemen het ervan en geven elkaar belachelijke beloningen. Ze krijgen er ook nog allemaal vergoedingen bij voor kleding, huishouden, maar ook een amusements-toelage.” Volgens de SP’er ‘moet deze geldverspilling stoppen’. "Daar ga ik me voor inzetten, of ze dat hier nu leuk vinden of niet.”
De SP heef nu geen zetel in het Europees Parlement, in de peiling staat de partij op 1 zetel.
Iedere maand 13.000 euro?
Volgens de website van het Europees Parlement verdient een lid van dat parlement 10.075 euro bruto per maand, dat wordt na Europese belasting netto 7.853 euro.
Er gaat daarna, zo meldt de Belastingdienst, ook in Nederland nog belasting vanaf. "De hoogte van de belasting in Nederland is afhankelijk van het specifieke geval en persoonlijke situatie van een Europarlementariër. Denk aan overig inkomen, de gezinssituatie, eventuele aftrekposten, enzovoort”, aldus een woordvoerder.
Daarnaast, zo staat op de site van het Europees Parlement, hebben de leden ‘recht op vergoedingen voor de kosten die zij maken in het kader van de uitoefening van hun parlementaire taken, waarvoor ze vaak van huis zijn'.
Verschillende vergoedingen
Het gaat daarbij om verschillende vergoedingen. De grootste is de vergoeding voor algemene uitgaven van 4950 euro per maand. Die vergoeding is bedoeld voor bijvoorbeeld het huren van zaaltjes voor bijeenkomsten, telefoon- en portokosten, ict-kosten, deelname aan symposia en administratiekosten.
Ook krijgen Europarlementariërs voor elke dag dat ze in Brussel (of Straatsburg) zijn 350 euro als vergoeding voor hotelkosten en maaltijden. De reiskosten van hun woonplaats naar Brussel of Straatsburg kunnen ze apart declareren.
De SP heeft, zo blijkt na navraag bij de partij, een rekensom gemaakt en het maandelijkse salaris (7.853 euro) en de vergoeding voor algemene uitgaven (4950 euro) bij elkaar opgeteld. Samen maakt dat 12.803 euro, inderdaad bijna 13.000 euro. Maar daarbij meldt de SP niet dat er over het salaris ook in Nederland nog belasting wordt geheven, waardoor dat bedrag uiteindelijk lager uitvalt.
Amusements-toelage
Maar wat bedoelt SP’er Elfrink dan met de amusements-toelage die de politici volgens hem nog eens bovenop hun beloning krijgen? En wie krijgen die? Elfrink zegt in de video: "Politici in Brussel nemen het ervan en geven elkaar belachelijke beloningen. Ze krijgen er ook nog allemaal vergoedingen bij voor kleding, huishouden, maar ook een amusements-toelage.”
Als we navraag doen bij de SP mailt de woordvoerder dat de amusements-toelage niet geldt voor Europarlementariërs. De toelage staat wel in de arbeidsvoorwaarden van de Eurocommissarissen en een aantal andere hoge EU-ambtenaren. De woordvoerder stuurt ook een link mee naar een Engelstalig document, waarin inderdaad een ‘entertainment allowance’ staat: 1.418 euro voor de voorzitter van de Europese Commissie (Ursula von der Leyen) en 607 euro voor een ‘gewone’ Eurocommissaris, zoals Wopke Hoekstra.
Diplomatieke taken
Maar wie de officiële Nederlandse vertaling van het document dat de SP ons toestuurt opzoekt, ziet dat daarin ‘entertainment allowance’ niet wordt vertaald als ‘amusements-toelage’, zoals de SP doet, maar als ‘representatievergoeding’.
Die vergoeding krijgen de commissarissen en enkele hoge ambtenaren voor diplomatieke taken, zoals het organiseren van evenementen of recepties. Die moeten dan wel vanuit hun functie worden gehouden, het geldt niet voor privéfeestjes. De toelage is echter wel een vast bedrag dat elke maand wordt uitgekeerd.
De SP blijft bij haar eigen benaming: "De toeslag wordt in zijn geheel uitbetaald en niet op basis van bonnetjes en declaraties terugbetaald. Het kan dus uitgegeven worden aan amusement.”
Oordeel
De bewering dat Europarlementariërs elke maand 13.000 euro krijgen, klopt. Maar de SP vermeldt er in de korte video niet bij dat er over dat bedrag ook nog belasting moet worden betaald in Nederland en dat een fors deel van dat bedrag geen salaris is, maar bedoeld voor gemaakte kosten. Het is dus niet de hele waarheid.
Voor wat betreft de amusements-toelage speelt de partij een woordspelletje. De SP kiest er voor de Engelse term ‘entertainment allowance’ te vertalen als amusements-toelage en niet de officiële EU-vertaling (representatievergoeding) te gebruiken. Die officiële term komt meer in de buurt bij de bedoeling van de vergoeding.