De meer dan 800 internationale wetenschappers die de standpunten van de klimaatsceptische stichting Clintel onderstrepen hebben weinig tot geen klimaatonderzoek verricht. Politieke partijen als Forum voor Democratie en Partij voor de Vrijheid gebruiken deze standpunten onder andere in het klimaatdebat in de Tweede Kamer. Wij onderzochten het wetenschappelijke cv van de 61 Nederlanders die openlijk achter de stichting staan.
Volgens Clintel is er geen sprake van een klimaatcrisis. Hun belangrijkste wapenfeit daarvoor is hun World Climate Declaration waarin ze in zes punten uitleggen wat hun visie is. Kort samengevat komt het hierop neer: opwarming van de aarde is niet alleen de schuld van de mens, de natuur doet net zo hard mee, klimaatverandering gaat niet zo snel als wordt beweerd en CO2 is geen vervuiler, maar juist heel goed voor de natuur. En het aantal mensen dat overlijdt door natuurrampen is bovendien niet gestegen.
De oprichters, emeritus hoogleraar geofysica Guus Berkhout en wetenschapsjournalist Marcel Crok, verwijzen vaak naar het aantal internationale wetenschappers dat hun verklaring heeft ondertekend als hun standpunten in de media in twijfel worden getrokken. Dat laat namelijk zien dat zij lang zijn niet de enigen zijn die hun twijfels hebben bij de huidige, heersende, opvattingen over klimaatverandering.
Dit is de Nederlandse aanhang
Clintel’s World Climate Declaration is op 13 februari jl. ondertekend door 813 internationale wetenschappers en experts. Een aanzienlijk aantal. Om meer te weten over wat dit nu precies betekent zijn we dieper in deze groep gedoken. We hebben gekeken hoeveel Nederlanders de verklaring hebben ondertekend. Dan komen we uit op 61. Vervolgens hebben we al hun publicaties op een rij gezet en gekeken hoe vaak die gingen over klimaatonderzoek. Want daarmee zouden we kunnen laten zien hoeveel waarde hun handtekening heeft in deze context. Dan blijft de teller steken op 15. Veel klimaatonderzoek hebben deze 61 Nederlanders dus niet gedaan.
Zetten we dat af tegen 61 willekeurige wetenschappers die aan het meest recente klimaatonderzoek (IPPC) van de Verenigde Naties hebben meegewerkt, dan komen we uit op 4.273 publicaties die ook nog eens 220.147 keer geciteerd worden. Daar steken de 61 Nederlandse wetenschappers die Clintel opvoert schraal bij af. Hun vijftien publicaties worden slechts 67 keer geciteerd. Bovendien: geen van hen is een klimaatwetenschapper. Allen zijn werkzaam of werkzaam geweest op een ander wetenschappelijk terrein. En velen hebben daarin ook een lange staat van dienst.
Hoe we dat weten?
Dit onderzoek deden wij samen met Tijn Berends, klimaatonderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij vertelt hoe we hier achter zijn gekomen: "Onze cijfers zijn gebaseerd op een simpele zoekopdracht in Web of Science (een database die publicaties en citaties van wetenschappelijke artikelen bijhoudt). Bij de IPCC-auteurs zijn we er vanuit gegaan dat alle artikelen die een auteur heeft gepubliceerd ook echt over zijn of haar deelvakgebied binnen de klimaatwetenschap gaan."
Van de Nederlandse ondertekenaars heb ik nog nooit een wetenschappelijk artikel gelezen over klimaat
"We hebben geen rekening gehouden met overlap (een paper waar zowel auteur A als auteur B aan heeft meegewerkt telt dubbel in onze lijst). Dat maakt voor het gemiddelde aantal publicaties per wetenschapper niet uit (immers, zowel auteur A als B heeft eraan geschreven, dus het artikel moet zeker wel voor allebei meetellen), maar in het totaal aantal papers kan dat tot een kleine overschatting leiden. Wij vermoeden echter dat dat geen significant verschil maakt."
De Nederlandse wetenschappers die achter Clintel staan, doen dat dus zonder zelf zeer actief te zijn geweest als wetenschapper op het gebied van klimaat. Je zou je kunnen afvragen hoeveel hun handtekening onder de verklaring van de stichting dan betekent. Als we dit aan de twee oprichters voorleggen, wuiven zij dit weg als irrelevant. Berkhout: "Het zegt niets over de relevantie daarvan voor wat de werkelijke oorzaak van klimaatverandering is. Niets, helemaal niets." We vroegen ook klimaatonderzoeker en NOS-weerman Peter Kuipers Munneke hoe hij hier naar kijkt. Voor hem is het wel relevante informatie. "Van de Nederlandse ondertekenaars heb ik nog nooit een artikel gelezen dat ingaat op vragen die er binnen de klimaatwetenschap leven op dit moment." Dit is de reden dat hij geen waarde hecht aan het feit dat zij hun handtekening zetten onder de verklaring van Clintel.
Bekijk onze data
Dit onderzoek is onderdeel van onze uitzending over Clintel. De stichting viel ons op omdat ze nog niet eens een jaar bestaat, maar al wel veel aandacht krijgt van prominente politici. In Nederland, maar ook in de Europese Unie en bij de VN. Het blijkt dat ze niet zo gloednieuw zijn als ze lijken. Ze profiteren van een klimaatsceptisch netwerk dat oorsprong heeft in de jaren 90. Ben je benieuwd naar wie er nu precies op de lijst staan? Dan kun je hier onze datalijsten bekijken.