Nederland telt bijna negen miljoen gokkers. De kans dat je erbij hoort is vrij groot.
“Alsof eerder niemand online gokte”, zegt Peter-Paul de Goeij, directeur van de Nederlandse gokbranchevereniging Noga. Ineens ziet hij hoe iedereen zich opwindt over gokken vanwege de vele reclames, politiek voorop. We spreken hem voor ons onderzoek naar ‘Online gokken’.
Begrijpelijk maar onjuist, stelt hij. “Online gokken gebeurt al jaren. Alleen zag je het eerder niet omdat het illegaal was en je geen reclame mocht maken. Nu wel, vooral dát is veranderd.”
Gokken
Dat vraagt om een check. Zijn we inderdaad altijd al een gokland geweest? Sinds oktober 2021 mogen we digitaal gokken. Iedereen vanaf 18 jaar kan nu bijvoorbeeld roulette spelen op zijn telefoon, mits de gokaanbieders zich aan regels houdt om verslaving tegen te gaan. Ook reclame mag en daarom raken we ook overspoeld door spotjes.
Maar we gokken al langer. Volgens een onderzoek in 2016 in opdracht van de overheid, waagde toen al zes op de tien (jong-)volwassen Nederlanders wel eens een kansje. Dat zijn tussen de 8,4 en 8,9 miljoen recreatief gokkende landgenoten, aldus een bijstelling van de meting in 2021. Je hoort er al bij als één keer per jaar een oudejaarslot koopt of een kaartje openkrast.
En digitaal gokten we ook al aardig. Toen de online casino’s verboden waren (tot vorig jaar oktober dus), wisten Nederlanders al de weg naar de illegale websites te vinden. We gaven naar schatting elk jaar zo’n 750 miljoen euro uit op de flitsende sites en apps, schatte adviesbureau Regulus partners over 2020.
Gokverslaafden
De vraag is alleen hoeveel er verslaafd raken. Naast die miljoenen ‘recreatieve spelers’, zijn er 95.700 risicospelers in Nederland die zichzelf dreigen te verliezen in het spel, aldus dat onderzoek uit 2016. Nog eens 79.000 spelers zijn echt probleemgevallen: er dreigen serieuze gevolgen als ze niet worden geholpen.
Dus pakweg 1 procent van alle spelers gaat de mist in. Beperkt, aldus de gokbranche. Maar wel erg, reageren verslavingsdeskundigen. Juist deze spelers krijgen geldproblemen, relatieproblemen en psychische problemen met soms ernstige gevolgen. Ook als iemand niet verslaafd is, kunnen er al problemen ontstaan, zegt Tony van Rooij, verslavingsexpert van Trimbos-instituut. Zoals oplopende schulden.
En juist probleemspelers geven veel omzet. Casino's hebben veel inkomsten uit een klein groepje spelers. Dit zijn mensen met veel geld, maar regelmatig ook mensen met een gokprobleem. Het onderscheid is volgens hem soms lastig te maken. ‘Zonder hen zouden casino’s er een stuk minder mooi uitzien’, aldus Van Rooij
Mannen vaak verslaafd
Vooral bepaalde mensen vallen ervoor. Met name mannen van tussen 18 tot 39 jaar oud, met een havo/vwo/mbo achtergrond, een fulltime baan en alleenstaand. Onder de probleemspelers is deze groep oververtegenwoordigd. Ook vrouwen van hogere leeftijd raken vaker verslaafd, al gaan die minder ver dan de jonge mannen.
En je ziet het aan het geld. Die probleemspeler geeft per maand 363 euro uit, aldus cijfers uit 2021, vooral aan speelautomaten. De gemiddelde plezierspeler houdt het bij 37 euro per maand en spendeert dit voor een groot deel aan poker en paardenraces. Of je zelf een risicospeler bent kun je hier testen.
Dus volgens de cijfers is gokken soms gevaarlijk, maar kunnen de meeste Nederlanders er prima mee overweg. Blijft dit zo nu online gokken legaal is? Het kabinet denkt vooralsnog van wel. Minister Weerwind (Rechtsbescherming) schreef recent dat hij in de gaten houdt of de aantallen zullen veranderen sinds die meting in 2016.
Al trekt hij bij reclame een grens. Hij zet het mes in spotjes op tv, op straat en wil minder sponsering van voetbalclubs, voor de zomer moet het effect hebben. Dus dat lijkt nu het kabinetsstandpunt. Gokken kan. Maar die advertenties? Liever niet.