Veel te veel tijd en geld in de jeugdzorg gaan op aan formulieren invullen en verslagen maken. Dat lieten we zien in onze uitzending over de paarse krokodil in de jeugdzorg. Maar doorgeslagen bureaucratie lijkt niet het enige probleem. Een Groningse hoogleraar meldde zich bij Pointer, ze maakt zich zorgen over de vergoeding van onbewezen zweverige therapieën door gemeenten. Is er hier sprake van een misstand?
Een jaar of tien geleden begon ze kritiek te uiten op het geven van medicijnen aan (te) drukke kinderen. De Groningse hoogleraar Laura Batstra wilde daarmee aankaarten dat we druk gedrag bij kinderen veel te makkelijk het label ADHD geven en veel te makkelijk medicijnen voorschrijven om dat gedrag de kop in te drukken. Batstra is al jaren een criticaster van hoe we in de jeugdzorg omgaan met kinderen die nét wat anders zijn dan het gemiddelde kind. Als Batstra ziet dat Pointer onderzoek doet naar hoe gemeenten hun jeugdzorggeld besteden, besluit ze contact met ons op te nemen en vinden we een bezorgde mail in onze inbox.
Onbewezen therapie
Batstra krabt zich namelijk achter de oren over de vormen van jeugdzorg die in haar woonplaats Groningen worden vergoed. Een paar maanden geleden kwam zij erachter dat de gemeente een zorgaanbieder betaalt voor therapieën die volgens Batstra ‘pure kwakzalverij’ zijn. Batstra: "Dan heb ik het bijvoorbeeld over ‘Access Bars’-therapie, waarbij ‘energiepunten’ op het hoofd worden gemasseerd. Of de ‘CREF-methode’, waarbij problemen van een kind die nu spelen, worden toegeschreven aan hechtingsproblematiek die soms zelfs voor de geboorte al is ontstaan. De behandelaar zou dit, met behulp van paarden en de inzet van hypnose, kunnen rechtzetten. Waardoor zelfs adhd en autisme als sneeuw voor de zon verdwijnen." Het zijn therapieën waar volgens Batstra geen enkele wetenschappelijke onderbouwing voor bestaat, gebaseerd op ‘wankele zweverige theorieën’. "Tóch betaalt de gemeente ervoor."
‘Schaars jeugdzorggeld moet niet hiernaartoe’
Bij het horen van de aanklacht van Batstra vragen wij ons af hoe erg het eigenlijk is als een kind dat met zichzelf in de knoop zit, hoofdmassages krijgt of een hypnose ondergaat? Is dat niet een typisch geval van: baat het niet, dan schaadt het ook niet? “Ik zie dat anders. Ten eerste denk ik dat kinderen in de war kunnen raken als hen van alles wijsgemaakt wordt over de oorzaak van hun problemen. Daarnaast stoor ik me aan de vaak vergaande claims van dit soort therapieën en therapeuten. Bijvoorbeeld over het kunnen genezen van adhd en autisme. Onbewezen claims die het gezond verstand te boven gaan en dát is voor mij waar de schoen wringt. Ik kan me best voorstellen dat bijvoorbeeld paardencoaching, gegeven door een goed opgeleide zorgverlener en als onderdeel van een groter behandelplan, een kind tijdelijk kan helpen zich beter te voelen. Maar een jeugdzorgaanbieder die zegt door middel van hoofdmassage of hypnose stoornissen op te kunnen lossen? Dat is in mijn ogen wanzorg en daar zou een gemeente niet aan mee moeten betalen, wat mij betreft."
Melding
Batstra deed daarop melding bij de gemeente Groningen. Die lichtte de betreffende jeugdzorgaanbieder door en is daarop gestopt met het vergoeden van de therapieën. Toch is Batstra er niet gerust op. "Doordat ik hier per toeval op ben gestuit en de gemeente zelf geen idee had, vrees ik dat dit een veel groter probleem is. Jeugdzorgaanbieders die deze therapieën aanbieden, lijken vrij spel hebben tot er iemand is die oplet en hierover aan de bel trekt. In de tussentijd kunnen ze veel geld verdienen met gebakken lucht. En dat lijkt me, zeker gezien het enorme geldtekort in de jeugdzorg, niet de bedoeling."