Op feestjes en tijdens zijn eigen dj-optredens draagt IJsbrand van Eerdenburg steevast gehoorbeschermende oordoppen. Toch ging het vorige zomer helemaal mis. Tijdens één van zijn shows met rapper Gotu Jim vergat IJsbrand zijn oordoppen in te doen. Sindsdien is het in zijn hoofd nooit meer stil. “De wereld staat op zijn kop: alle manieren waarop je tot nu toe rust hebt gezocht, moet je opnieuw uitvinden. Gelukkig heb ik nu een punt bereikt waarop het me lang niet meer zo raakt als in het begin.’’
Tinnitus is de officiële naam voor de constante piep in IJsbrands hoofd. Het heet ook wel oorsuizen en kan het gevolg zijn van blootstelling aan te hard geluid. IJsbrand weet vrijwel zeker dat hij tinnitus opliep bij het enige optreden waarbij hij zijn oren niet beschermde. Na de show hoorde hij een harde piep, en eenmaal thuis ging dat niet weg. “Eerst dacht ik dat het iets in mijn kamer was. Na een week hoorde ik het nog steeds.’’
Heb jij ook ervaring met gehoorklachten?
Heb jij ook last van hard geluid in de openbare ruimte en heb jij daar gehoorklachten door gekregen? Of ben je bij je werk bij een podium of festival juist heel erg bezig met voorlichten van bezoekers over gehoorbescherming? We horen graag je ervaringen!
Er zijn nog geen medische behandelmogelijkheden om tinnitus te laten verdwijnen. Toen IJsbrand daarachter kwam, werd hij radeloos. Een rondje googlen zorgde ervoor dat hij volledig in paniek raakte. “Je realiseert je dat het nooit meer weggaat, en dan beland je wel in een soort crisis. Ik heb heel veel gehuild. Het comfort van stilte, dat altijd vanzelfsprekend is geweest, ben je kwijt. Of nouja, dat denk je.’’
Meer angst en paniek dan nodig
IJsbrand ging in zijn eigen woorden door een ‘rouwproces’. Dat verergerde door wat hij in het nieuws allemaal tegenkwam. “Ik vind dat er in de media over tinnitus wordt gesproken alsof het gelijk met je gedaan is. Ik lees wel eens over mensen die euthanasie plegen vanwege oorsuizen. Die manier van berichtgeven heeft bij mij meer angst en paniek getriggerd dan nodig is geweest.’’ IJsbrand wil graag bijdragen aan een positief en hoopvol beeld over leven met oorsuizen. “In Nederland zijn er ongeveer 1,5 miljoen mensen met oorsuizen. Een groot deel daarvan kan daar prima mee leven. Daar hoor je weinig over.’’
Dat mensen met tinnitus in een vicieuze cirkel van psychologische stress kunnen belanden door wat zij erover opzoeken, ziet ook audioloog Dyon Scheijen. “Als mensen op internet lezen hoe ernstig tinnitus is, raken ze vaak volledig in paniek.’’ Dyon vindt het belangrijk dat de verhalen over mensen met tinnitus die door een zware periode van angst zijn gegaan en daar goed zijn uitgekomen, ook worden verteld. “Bovendien zijn er wel behandelingen mogelijk om je met de tinnitus te leren omgaan waardoor je minder last ervaart.”
Voor de psychologische klachten die IJsbrand als gevolg van zijn tinnitus ervaart, heeft hij professionele hulp. “Toen ik daarmee begon dacht ik, deze persoon gaat het voor mij oplossen. Vervolgens kwam ik erachter dat je het zelf moet doen. Dat betekent doorgaan en stap voor stap je eigen leven terugwinnen.’’ Gesprekken met lotgenoten leveren hetzelfde inzicht op. “De manier om met oorsuizen om te gaan vindt jou, op de een of andere manier. Je moet proberen er niet te veel mee bezig te zijn. Daardoor wordt het langzaam een steeds kleiner onderdeel van je leven.’’
Lange tijd was IJsbrand bang dat hij naast oorsuizen ook gehoorschade had opgelopen. Dat zou funest zijn voor zijn werk als dj. De uitslag van de gehoortest zorgde voor opluchting. “Mijn gehoor is gelukkig dik in orde. Ik hoor in principe alles even goed als daarvoor.’’ Het duurde even voordat hij het weer aandurfde om de studio in te gaan. ,,Maar het voelde gelijk als een bevrijding. Juist als er geluid is, heb ik minder last van tinnitus. En in de studio bepaal je zelf hoe hard de muziek staat.’’
‘De overheid moet het goede voorbeeld geven’
Anders dan in de studio bepalen bezoekers van festivals en clubs niet zelf hoe hard de muziek staat. In Nederland is daar ook geen wetgeving over. Wel adviseert de overheid in een vrijblijvend convenant om een maximaal geluidsniveau van 103 decibel aan te houden, met uitschieters tot 140 decibel. Daarbij wordt het dragen van gehoorbescherming wel geadviseerd. De Gezondheidsraad adviseert de overheid om het huidige adviesniveau van 103 decibel te verlagen naar 100 decibel.
Dyon Scheijen vindt dat de overheid moet bijdragen aan bewustwording over de gevaren van blootstelling aan te harde muziek. Het huidige vrijblijvende advies volstaat volgens hem niet. “De overheid moet het goede voorbeeld geven. Zo is er in het bedrijfsleven wel de verplichting om bij geluid vanaf 85 decibel gehoorbescherming te dragen. Hoe kan het zijn dat mensen die in het uitgaansleven achter de bar werken oordoppen moeten dragen, maar het publiek dat aan die bar bestelt niet?’’
Van het belang van het dragen van gehoorbescherming was IJsbrand zich al vóór zijn oorsuizen bewust. Of hij vindt dat de muziek te hard staat in clubs en op festivals? “Ja. Maar ik denk dat een verlaging van 103 decibel naar 100 decibel kan leiden tot schijnveiligheid. Mensen denken dan dat ze geen oordoppen hoeven te dragen, terwijl dat nog wel moet. Ook wordt de beleving van elektronische muziek dan minder.’’ Welke oplossing hij dan voor zich ziet? “Het lijkt mij wel goed als je bij de ingang van een feest of club moet kunnen aantonen dat je oordoppen bij je hebt. En mocht je die niet op zak hebben, dat je ze dan voor een euro kunt kopen.’’ Volgens IJsbrand moet gehoorbescherming de norm worden. “In de auto doe je toch ook je gordel om?’’
