Dit blijkt uit onderzoek van het AD, Nieuwscheckers en Pointer.

Bron van de bewering

Tijdens het NOS-radiodebat staan SP-leider Lilian Marijnissen en Joost Eerdmans van JA21 lijnrecht tegenover elkaar. ,,U weet net zo goed als ik dat het gedeelte aan sociale huurwoningen dat verdwijnt door uw fundamentalistische geloof in de markt - slopen en liberaliseren - veel groter is dan het deel dat naar statushouders gaat.’’ Marijnissen baseert zich op cijfers uit het rapport ‘Staat van de corporatiesector 2022’ van de Autoriteit woningcorporaties. De SP-leider zegt het vol overtuiging, zonder enige twijfel. Maar haar bewering klopt niet helemaal.

Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties, stuurt na navraag van AD, Pointer en Nieuwcheckers dezelfde cijfers waar de SP-leider haar bewering op baseert. Daaruit blijkt dat er van 2017 tot en met 2021 per saldo een kleine 75.000 corporatiewoningen zijn verdwenen door sloop en verkoop. In diezelfde periode zijn er een kleine 58.000 sociale huurwoningen naar statushouders gegaan. Het statement van SP-leider Marijnissen lijkt dus op het eerste gezicht te kloppen, maar die 75.000 corporatiewoningen zijn niet allemaal sociale huurwoningen.

Feiten

Als we de rekensom opnieuw maken, maar dan met alleen de sociale huurwoningen van corporaties, dan ontstaat een tegenovergesteld beeld. Er zijn van 2017 tot en met 2021 niet minder, maar juist meer sociale huurwoningen naar statushouders gegaan dan dat er per saldo zijn gesloopt en verkocht. Aedes bevestigt desgevraagd dat statushouders alleen in deze woningen worden ondergebracht.

De percentages liggen dicht bij elkaar. 57.666 sociale huurwoningen gingen naar statushouders, tegenover 56.407 die zijn gesloopt en verkocht. Johan Conijn, emeritus hoogleraar woningmarkt, verbaast deze uitkomst niet. ,,Het lijkt een bepaalde hype dat er bij dit onderwerp wordt overdreven als het gaat om het aantal sociale huurwoningen dat verdwijnt door verkoop en sloop’’, zegt hij. ,,Bij commerciële woningen van corporaties is het aandeel dat hierdoor verdwijnt groter. Als je dat meetelt dan geeft dat een vertekend beeld.’’

Oordeel

De uitspraak van Marijnissen dat er veel meer sociale huurwoningen verdwijnen door verkoop en sloop, klopt dus niet. De zelfverzekerdheid waarmee ze haar uitspraak deed is onterecht.

In sommige jaren verdwenen er wel meer sociale huurwoningen door sloop en verkoop dan dat er aan statushouders werden toegewezen. Maar die cijfers liggen dichterbij dan haar pleidooi doet vermoeden. Dat varieert van een verschil van zo’n 800 huizen meer in 2018 tot een uitschieter naar 3000 woningen in 2020. De meest recente cijfers - van 2017 tot en met 2021 bij elkaar opgeteld, laten het tegenovergestelde beeld zien. In die vijf jaar werden er nipt meer sociale huurwoningen toegewezen aan statushouders dan dat er werden gesloopt en verkocht.

Verantwoording

In deze factcheck kijken we alleen naar het aantal sociale woningen van woningcorporaties. Er zijn ook sociale woningen van particuliere eigenaars, maar daarvan is vaak niet bekend of ze wel aan dezelfde eisen voldoen, en of deze worden toegewezen aan statushouders. Private eigenaren van sociale huurwoningen zijn ook niet verplicht om deze vrij te spelen voor statushouders, terwijl woningcorporaties dat wel moeten.