Petra Lammers is een van de gezichten van de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie. Samen met medische experts en voedingswetenschappers roept ze het nieuwe kabinet op om eten en drinken gezonder te maken. “Het is belangrijk dat onze kinderen opgroeien met gezonde voeding,” vertelt Lammers. “Het is de basis voor een gezonde toekomst voor ieder kind.”
Voor de zomer heeft de Alliantie bijna 16.000 handtekening aangeboden aan de Tweede Kamer. De Alliantie is een samenwerking tussen Diabetes Fonds, Hartstichting, Maag Lever Darm Stichting en Nierstichting. Volgens Lammers is de maat vol en wordt het tijd voor wetgeving: “Zo’n 350.000 kinderen en zo’n 7 miljoen volwassenen in Nederland hebben overgewicht. Ongezonde voeding is na roken de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak, met bijna 13.000 doden per jaar.”
Dit moet anders
“Dit weekend zag ik op het strand een gezin met drie jonge kinderen”, vertelt Lammers. “Het oudste kind dronk een blikje Coca-Cola, het tweede kind Ice Tea en de jongste had Chocomel in zijn handen. Als ik dat zie dan krijg ik pijn in mijn buik. Er zit zoveel troep in, dan denk ik: dit moet echt anders.”
We hebben toch een vrije keuze om te bepalen wat we onze kinderen geven aan eten en drinken? Het klinkt nogal betuttelend. Lammers: “Dat is maar de vraag. Het gaat mij ook om bewustwording. Als dat betuttelend overkomt, dan zij dat zo. Bij bewerkte producten als koekjes, crackers, sauzen en soepen eet je vaak ongemerkt ongezond, omdat je te veel suiker, zout en verzadigd vet binnenkrijgt. Ik denk dat er veel onwetendheid op dit gebied is, maar dat we ook gemakzuchtig zijn geworden. Ongezond eten is makkelijk en overal te verkrijgen. De supermarkt ligt er vol mee en de voedingsindustrie doet er alles aan om het ons te verkopen. Dat vind ik niet goed. De hoeveelheid zout, suiker en ongezonde vetten in veel producten moet drastisch worden verlaagd.”
Lammers groeit op in een bourgondisch gezin. Lekker eten en borrelen. “Kaas, stukje worst, chipje. Heel gezellig.” Ze is zich jarenlang niet bewust van haar leefstijl en voedingspatroon. De omslag komt in 2011. Haar moeder wordt ernstig ziek. Lammers: “Ik had toen nog niet veel nare dingen meegemaakt in mijn leven. Door de ziekte en het overlijden van mijn moeder is er een knop omgegaan.”
Lammers stopt met roken en valt vijfentwintig kilo af. Ze heeft inmiddels twee zoontjes van 5 en 6 jaar. Sinds de knop ‘om’ is, verbaast ze zich over de hoeveelheid ongezond voedsel om ons heen. En over de marketing om kinderen al zo jong mogelijk ongezond te laten eten. Lammers: ”Als je erop gaat letten, vraag je je echt af hoe je in onze maatschappij kinderen gezond kan opvoeden.”
Ranja na de sportwedstrijd
Haar kinderen zijn nog jong, maar ze vindt het nu al lastig om controle te houden op wat ze eten. Zo ziet ze dat het al ‘mis’ gaat bij de sportvereniging. “Snoep trakteren na het trainen, dat snap ik echt niet. Of Ranja na de training of wedstrijd. Waarom zijn we dat ooit gaan doen?” Lammers verbaast zich dat dit normaal is geworden en dat gezond niet de norm is.
Het begint bij het informeren van de ouders en het goedkoper maken van gezond voedsel, legt ze uit. “Een halve kilo bosbessen kost vijf euro en een pak roze koeken één euro. Dan weet je wel waar de meeste mensen voor kiezen.” Ook de aanbiedingen van de supermarkt zitten vaak op ongezonde producten, tot grote ergernis van Lammers: “De hamsterweken zijn weer begonnen bij de Albert Heijn. Dan is veel één plus één gratis. Nog meer ongezond voedsel dat in de keukenla komt te liggen.”
Zeikmoeder
Lammers snapt dat ze misschien gezien wordt als ‘zeikmoeder’. “Doe niet zo moeilijk, zeggen ze dan. Of: 'Wij zijn er toch ook groot mee geworden?' Of: 'Jouw kinderen gaan straks vast helemaal los'.” Lammers begrijpt best dat dit zou kunnen, al hoopt ze dat haar opvoeding vruchten afwerpt. “Het lijkt me toch dat iedere ouder wil dat zijn of haar kind gezond opgroeit. Dat begint met ‘nee’ zeggen. We moeten af van het idee dat je een kind verwent met snoep of patat. Verwen je kind met aandacht, samen een spelletje spelen. Dat zou normaal moeten zijn.”
Natuurlijk ligt de grootste verantwoordelijkheid bij de ouders, constateert ze. Maar ze vindt het ook een gemeenschappelijk probleem. Lammers hekelt het traktatiebeleid op veel scholen. “Tegenwoordig is het niet een rolletje Mentos maar minstens drie soorten snoep in een zakje. Waarom? Besturen van scholen en sportverenigingen kunnen hierin het voortouw nemen. Maar voorschrijven dat er alleen nog gezond getrakteerd mag worden en dat Ranja in de ban gaat, wordt toch vaak gezien als betutteling. En daar houden we hier niet van.”