Tilly Janssen woont al ruim 30 jaar in Eindhoven, maar de laatste jaren woont ze er met steeds minder plezier. De grote boosdoener: de nabijgelegen asfaltcentrale. “Het stinkt echt enorm, het is een soort chemische zware lucht.”
“Hemelsbreed woon ik op zo'n 400 meter van de fabriek,” vertelt Janssen. Toen ze er kwam wonen stond de fabriek er al, maar nog nooit heeft ze zoveel overlast ervaren als de afgelopen jaren. “Het is echt veranderd, met name de lucht. Ik heb een heerlijke tuin waar ik graag in zit, maar heel vaak moet ik naar binnen vluchten vanwege die vieze lucht. Ook slapen met het raam open kan vaak niet. Dat is toch erg? Dat zo’n fabriek bepaalt wat je wel en niet kan doen in je eigen huis,” verzucht ze.
Geert van Bergen woont iets verderop, maar nog steeds binnen ‘ruikafstand’ van de wegenbouwer. Ook hij ervaart stankoverlast. Volgens hem is het verergerd toen ze duurzamer gingen produceren in de fabriek. “Ze werken tegenwoordig met gerecycled materiaal, maar dat levert veel meer stank op.”
Gevaarlijke stof benzeen
Toch is de stank niet de grootste zorg van veel omwonenden. Bij de productie van asfalt komt namelijk ook de gevaarlijke stof benzeen vrij. Een stof die bij langdurige blootstelling en in bepaalde concentraties voor bijvoorbeeld aantasting van de bloedcellen kan zorgen. Van Bergen: “Sinds ik weet dat er ook benzeen vrijkomt, vraag ik mij elke keer als het stinkt toch af: ‘Welk effect heeft dit op mijn gezondheid? En op die van mijn kinderen?’”
Overtredingen
Als het gaat om de uitstoot van risicovolle stoffen, zoals benzeen, moet de industrie zich aan bepaalde regels houden. Daarover worden onder andere afspraken gemaakt in de vergunning. Uit metingen blijkt echter dat de asfaltfabriek die normen de afgelopen tijd soms overschrijdt. En dat stelt niet echt gerust, merkt Geert. “Sowieso vind ik die normen al aan de hoge kant en daar zitten ze dan nu ook steeds nog boven.” Hij zou graag zien dat er door de verantwoordelijke overheden intensiever gecontroleerd wordt bij de fabriek.
‘Asfaltcentrale kan schoner’
Tilly Janssen ziet de fabriek eigenlijk liever gisteren dan vandaag verdwijnen. Met een jaloers oog kijkt ze naar situaties elders in het land. Zoals in Nijmegen, waar de omstreden asfaltcentrale door de gemeente is opgekocht en gesloten. “Maar er zijn ook asfaltfabrieken die veel schoner produceren dan in Eindhoven. Ik snap niet waarom dat hier niet kan?” Een vraag die ook Geert graag beantwoord zou willen zien. “Van mij hoeft die fabriek helemaal niet weg, dan verplaats je het probleem alleen maar. Maar de techniek om met minder overlast te produceren bestaat gewoon, gebruik die dan.”
‘Minder klachten’
De asfaltcentrale laat in een reactie weten dat er in de afgelopen jaren twee overschrijdingen ten aanzien van benzeen zijn geconstateerd. “We zijn hierover in gesprek gegaan met de gemeente en de omgevingsdienst om naast de reeds getroffen, ook nog aanvullende, maatregelen te nemen,” aldus directeur Eric Vugs. Volgens hem wordt er op dit moment getest met nieuwe filtertechnieken en worden er maatregelen genomen om de geuroverlast te reduceren. “Het aantal klachten is hierdoor significant afgenomen,” stelt Vugs.
Wat betreft de zorgen van bewoners over hun gezondheid zegt Vugs het volgende: “In 2021 heeft GGD Brabant onderzoek gedaan naar gezondheidseffecten. Men concludeerde dat de benzeenconcentratie een verwaarloosbaar gezondheidsrisico vormt.”